บทความภาษาไทย - DinDeng

ยกเลิก RIMPAC

RIMPAC ซึ่งเป็นการฝึกซ้อมรบทางทะเลระหว่างประเทศที่ใหญ่ที่สุดในโลก จัดขึ้นโดยกองทัพเรือสหรัฐฯ โดยมีประเทศผู้เข้าร่วม 29 ประเทศ รวมทั้งไทยและอิสราเอล RIMPAC อำพรางตัวเป็นความพยายามที่จะสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศต่างๆ เพื่อพัฒนาความมั่นคงทางทะเลและการทำงานร่วมกัน แต่ทว่า จุดประสงค์ที่แท้จริงคือเพื่อยืนยันการครอบงำของจักรวรรดินิยมตะวันตกเหนือภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกภายใต้หน้ากากของความร่วมมือทางทหาร

The Labour of Love [EN/TH]

The search for love, dating, is often described as a marketplace, another market where commodities are bought, sold and traded. Love, then, becomes just another commodity to be fetishised. How can we find love under the capitalist patriarchal system and more importantly how can that love ever be reciprocal?

การออกเดท การตามหารักมักถูกนิยามว่าเหมือนเป็นตลาด สถานที่อีกแห่งที่มีสินค้าให้ซื้อ ขาย แลกเปลี่ยน ความรักนั้นกลายเป็นสินค้าอีกชิ้นให้ใคร่หา แต่เราจะหาความรักภายใต้ระบบทุนนิยมชายเป็นใหญ่ได้อย่างไร หนักกว่านั้น ความรักที่เรามีจะเอื้อต่อกันและกันได้อย่างไร?

คาฟคา การเมืองมวลชน และแจ้งวัฒนะ

ปีนี้เราได้เห็นประชาชนหลายล้านชีวิตเข้าร่วมพิธีลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง จากที่เราเคยเข้าวัดกราบไหว้ให้พระเมตตา กลายเป็นผู้คนวันนี้ตบเท้าเข้าคูหาภาวนาต่อฟ้าดินและวอนขอความช่วยเหลือจากนักการเมืองแทน อย่างไรก็ตามประชาธิปไตยไม่เคยแม้แต่จะเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่เป็นระบอบที่ประกอบสร้างจากสถาบันศาล กฎหมาย และกระบวนการต่างๆ ที่มนุษย์เราปั้นแต่งขึ้น กล่าวได้ว่าประชาธิปไตยเป็นกฎเกณฑ์ที่ขับเคลื่อนโดยระบบราชการ (bureaucracy) นั่นเอง

ยุคสมัยใหม่เรียกหาระบบความรู้ประวัติศาสตร์โลกใหม่

สิ่งที่เรียกกันว่า “ประวัติศาสตร์โลก” นั้นก็คือการสรุปเอาความรู้กลุ่มหนึ่งมาจัดระบบรวมเข้าเป็นพื้นที่ ก่อรูปเป็นระบบความรู้ที่เชื่อมต่อกัน พูดแบบนักประวัติศาสตร์แล้ว พวกเราล้วนรู้ดีว่าประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติดำเนินมายาวนานหาจุดต้นไม่พบจุดปลายไม่เจอ หากนำเอาทุกเรื่องเขียนลงไปย่อมมิอาจทำได้ เท่ากับว่า เขียนส่วนหนึ่ง ย่อมทิ้งส่วนอื่น กอปรรวมกันเป็นระบบที่ยอมรับ จึงเรียกได้ว่าเป็นการเขียน “ประวัติศาสตร์” ผมเคยเขียนบทความหนึ่ง ชื่อว่า…

ความเค็มกัดกินชีวิต: บันทึกโศกนาฏกรรมเหมืองแร่โปแตช อ.ด่านขุนทด จ.นครราชสีมา

ชีวิตคนในอีสาน ณ หมู่บ้านหนองไทรต้องทนทุกข์มานานหลายสิบปีจากผลกระทบการทำอุตสาหกรรมเกลือ ถึงแม้ว่านี่จะไม่ใช่วิบากกรรมจากเกลืออีสานครั้งแรก แต่รากเหง้าของปัญหายังคงไม่ได้รับการแก้ไข

พรรคก้าวไกล – สิ้นแล้ว การเมือง ชนชั้น

สิ่งที่เราได้เห็นในชัยชนะของพรรคก้าวไกลคือการที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งปฏิเสธถึงความสำคัญของชนชั้นในสังคม ในขณะที่พรรคเพื่อไทยเสนอนโยบายปากท้องย่อยยากซึ่งคนชั้นกลางเลือกจะมองข้าม ส่วนพรรคก้าวไกลเสนอนโยบายที่ไม่มีสาระอะไรมากไปกว่าอุดมการณ์อันโอหังฉบับย่อยง่ายให้ประชาชน

เราทุกคนคือชนชั้นแรงงาน

ในวันแรงงานสากล 1 พฤษภาคม หรือ International Workers’ Day ที่นิยมเรียกติดปากกันว่าวัน “May Day” เป็นวันที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน เป็นวันแห่งการเฉลิมฉลองของ “ชนชั้นแรงงาน” อาจเรียกได้ว่ามันเป็นวันของพวกเราทุกๆ คนที่เป็นแรงงาน เราอาจจะเกิดคำถามขึ้นมาว่า “ฉันไม่ได้แบกอิฐแบกปูน ฉันทำงานอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ ฉันจะเป็นชนชั้นแรงงานได้ยังไง?”

คาร์ล มาร์กซ์ : “ข้าพเจ้าไม่ได้เป็นมาร์กซิสต์”

ไมเคิล ไฮน์ริช กล่าวว่า มาร์กซ์ไม่ได้พยายามสร้าง “ลัทธิมาร์กซ์” ขึ้นมาในฐานะสิ่งที่มุ่งนิยามตัวเองว่าเป็น “ความจริง” แต่มาร์กซ์ปรารถนาจะทำลายความจริงทั้งปวงลงต่างหาก

ว่าด้วยแนวคิดการเลิกนับถือพุทธของคนไทย

หากมองว่าศาสนามีฟังก์ชันมากกว่าเป็นแค่การ “ทำให้คนงมงาย” ซึ่งการหายไปของศาสนาโดยไม่มีอะไรมาแทนที่ จะนำไปสู่สภาวะสุญนิยม (Nihilism) หรือก็คือสภาวะที่เรารู้สึกว่าชีวิตกลวงเปล่าไร้ความหมาย, นำไปสู่ความโดดเดี่ยว, สิ้นหวัง และ ซึมเศร้า

แต่ถึงกระนั้นผู้เขียนเองในปัจจุบันก็ไม่ได้นับถือศาสนา แต่มองว่าการเลิกนับถือศาสนาเก่านั้นเป็น “จุดเริ่มต้น” ในการเดินทางของจิตวิญญาณและแนวคิด มากกว่าจะเป็นจุดสิ้นสุด

เราต้องทวงคืนอำนาจชาวนา ถ้าอยากแก้ปัญหาฝุ่นควัน

เป็นเวลากว่า 2 ทศวรรษที่ภาคเหนือของประเทศไทยถูกเปลี่ยนเป็นโรงงานไร่ข้าวโพด จนทำให้เผชิญกับควันพิษที่ถูกปล่อยออกมาท่วมท้องฟ้า ในทางกลับกัน ภาครัฐ ภาคธุรกิจ และองค์กรด้านสิ่งแวดล้อมกลับเสนอทางออกเพียงน้อยนิด หนทางเดียวที่จะแก้ปัญหาหมอกควันนี้ได้ คือการทวงคืนอำนาจของเกษตรกร เพื่อเพิ่มอำนาจการปกครองตนเอง และอำนาจต่อรองของเกษตรกรที่มีต่อทุนผูกขาดในอุตสาหกรรมการเกษตรให้มากขึ้น

มาร์กซิสต์เป็นพวกสิ้นคิด!?

คำถามคือ ทำไมผู้วิเคราะห์ที่เชื่อมโยงปรากฏการณ์ทางสังคมเข้าหาระบบทุนนิยมเพื่อวิจารณ์มันถึงถูกกล่าวหาว่าเป็น “พวกสิ้นคิด” หรือกล่าวให้ถึงที่สุด ทำไมพวกมาร์กซิสต์เป็นพวกสิ้นคิด?

โซตัสตายแล้ว แล้วเราจะทำอย่างไรกันต่อ?

ราควรจะทำอย่างไรต่อหลังจากโซตัสตายแล้ว นอกจากการเฉลิมฉลองต่อความตายของสิ่งที่เป็นเหมือนฐานอำนาจการกดขี่ และ พรากชีวิตผู้คนไปบนความไร้เหตุผลอย่างระบบอาวุโสนิยม ความจำเป็นในการทำความเข้าใจเรื่องดังกล่าวก็ คือ “เด็กในวันนี้ คือ ผู้ใหญ่ในวันหน้า” เราต้องไม่ลืมว่าระบบอาวุโสนิยมนั้นฝังรากลึกในสังคมไทยมาแสนนาน

ทฤษฎีและการปฏิบัติ

ปัญหาเรื่องทฤษฎีและการปฏิบัติเป็นปัญหาที่สำคัญมากในหมู่ฝ่ายซ้าย นักสังคมนิยมจะพยายามทำความเข้าใจสังคมก่อนที่จะลงมือสร้างความเปลี่ยนแปลง ทฤษฎีคือการต่อยอดความเข้าใจว่าสิ่งต่าง ๆ รอบตัวเรามีพลวัตอย่างไร โดยเฉพาะในระดับสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ในทางกลับกัน การปฏิบัติคือการกระทำไม่ว่าจะในรูปแบบใดก็ตามที่สร้างผลกระทบต่อสิ่งรอบข้าง ซึ่งจะอิงมาจากทฤษฎีหรือไม่ก็ได้

เฟมินิสต์เองก็เป็นอนาคิสต์

แนวทางขบวนการเฟมินิสต์ปฏิบัติในสิ่งที่อนาคิสต์ป่าวประกาศ บางคนถึงขั้นกล่าวว่า เฟมินิสต์คือขบวนการที่มีลมหายใจสุดท้ายที่สามารถขานเรียกตนเองว่ากำลังปฏิบัติการแบบอนาคิสต์ได้ เพราะผู้หญิงทุ่มเททำงานให้กับโครงการบางอย่างเป็นการเฉพาะ เช่น คลินิกทำแท้ง หรือศูนย์เด็กเล็ก และสแม้จะดูไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง ส่วนใหญ่แล้วพวกเธอไม่ยอมวุ่นอยู่กับการต่อสู้ทางการเมืองที่แบ่งขั้วซ้าย-ขวา และปฏิรูป-ปฏิวัติอย่างไรก็ตาม แต่งานเหล่านี้กลับคุกคามทั้งฝ่ายขวาและฝ่ายซ้าย และประวัติศาสตร์ของเฟมินิสต์ก็กล่าวถึงการที่ข้อเรียกร้องของพวกเธอถูกมองข้าม ถูกใช้ทั้งในกระบวนการกฎหมายจากกลุ่มการเมือง และในทางทฤษฎีจากฝ่ายซ้าย

บทสัมภาษณ์ Dignity Returns : โรงงานของคนงาน โดยคนงาน เพื่อคนงาน

ในบ้านและสถานที่ทำงานของคนงานกว่า 40 ชีวิต ดินแดงคุยกับ มานพ แก้วผกา ซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกผู้ก่อตั้งโรงงานกลุ่มสมานฉันท์ หรือ Solidarity group ในชื่อแบรนด์ว่า Dignity Returns ซึ่งเกิดจากคนงานหลายคนที่ถูกเลิกจ้างมารวมตัวกัน เพื่อสร้างโรงงานของคนงานเอง ที่ปราศจากการถูกเอารัดเอาเปรียบ

คนไม่ได้แบ่งชนชั้น ชนชั้นต่างหากที่แบ่งคน

คำว่าการเหยียดชนชั้น (classism) มีข้อเสียหลายอย่าง หนึ่งในนั้นคือการเน้นไปที่การดูถูกเหยียดหยามมากกว่าความเสียหายจริง มันก็เป็นเหมือนคำย่อของการกดขี่ทางสังคมนั่นเองและปกปิดความเป็นจริงของระบบทุนนิยมที่คอยข่มเหงและทำให้เกิดการลบภาพชนชั้นนำทางเศรษฐกิจออกไป

แนะนำรัฐสวัสดิการ

เราทุกคนอาจเห็นตรงกันว่า รัฐสวัสดิการยกระดับความเป็นอยู่ของแรงงานให้ดียิ่งขึ้น แต่ก็มีคนไม่น้อยเช่นกันที่แย้งว่า สวัสดิการถูกใช้เป็นสินบนเพื่อเหนี่ยวรั้งแรงงานมิให้ก่อการปฏิวัติที่ใหญ่กว่านั้น หรือกล่าวอย่างง่ายก็คือ สวัสดิการไม่ใช่แนวคิดแบบคอมมิวนิสต์

ทำความเข้าใจเหตุกราดยิงในโรงเรียน

แม้ว่าเหตุกราดยิงสังหารหมู่ที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู จะเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 6 ต.ค. 2565 แต่ทว่ากลับเหมือนถูกลืมเลือนไปจากหน้าสื่อโซเชียลมีเดียอย่างรวดเร็ว เหตุด้วยปริมาณข่าวสารจำนวนมาก ถึงอย่างนั้นผมก็ยังคิดว่าเหตุการณ์กราดยิงนั้นเป็นปรากฏการณ์ทางสังคมที่มีความแปลกประหลาด สะเทือนขวัญและยังคงมีประเด็นที่ไม่ถูกพูดถึงอยู่อีกมาก

มิน ลัต แยะก่าว : ผู้บุกเบิกลัทธิคอมมิวนิสต์อิสรนิยมในพม่า

มิน ลัต แยะก่าวหรือที่รู้จักในนาม “Min Latt Ye Khaung” นักภาษาศาสตร์ชาวพม่า เป็นหนึ่งในนักศึกษาชาวพม่าสามคนแรกที่ได้ไปศึกษาเล่าเรียนที่กรุงปราก (Prague) ในช่วงทศวรรษที่ 1950 เขาเป็นนักเคลื่อนไหวที่ทรงอิทธิพลและเป็นผู้นำนักศึกษาในช่วงปี ค.ศ. 1947-48 กล่าวโดยสรุปคือ มิน ลัต แยะก่าว เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกแนวคิดคอมมิวนิสต์อิสรนิยมในพม่า ที่ซึ่งฝ่ายซ้ายส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากแนวคิดเหมาอิสม์หรือไม่ก็สังคมประชาธิปไตย ด้วยการต่อต้านสิ่งที่เรียกว่าประชาธิปไตยรวมศูนย์และระบบราชการตามแบบมาร์กซิสม์-เลนินนิสม์และเหมาอิสม์ ตลอดจนรัฐบาลเผด็จการอำนาจนิยมของเขา

คำประกาศก่อตั้งโครงการฝ่ายซ้ายแห่งจิตวิญญาณ ตอนที่ 2

โลกเสรีนิยมใหม่ได้ออกสิ่งประดิษฐ์อันเป็นกลไกต่างๆ มากมายเพื่อมาขูดรีดพลังแรงกายแรงใจและควบคุมชีวิตของผู้คน ทำกำไรมหาศาลให้แก่ระบบทุนนิยมด้วยการเปลี่ยนทุกคนให้เป็นแรงงาน หนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ที่เปลี่ยนให้ทุกคนเป็นแรงงานคือทุนนิยมของการสื่อสาร หมายถึง เทคโนโลยีโครงข่ายที่ขั้นกลางระหว่างผู้คน

คนรวยต่างหากที่กำลังเผาโลก

งานศึกษาหลายชิ้นชี้ว่า ความเหลื่อมล้ำที่กำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นั้นเกี่ยวพันกับการล้างผลาญโลกอย่างใกล้ชิด เราไม่อาจกอบกู้โลกไว้ได้หากเราไม่ยอมเผชิญหน้ากับกลุ่มคนรวยที่กำลังพาพวกเราลงเหวสู่หายนะ!

มนุษย์ล่องหน

คุณบริโภคแรงงานที่มองไม่เห็นในขณะเดียวกันแรงงานที่คุณขายออกไป ก็มิอาจมองเห็นได้เช่นกัน พวกเราล้วนแปลกแยกจากสิ่งที่เราผลิตและสิ่งที่เราบริโภค จะเป็นไปได้บ้างไหม ที่เราจะมองทะลุม่านหมอกแห่งความยุ่งเหยิงไปเจอ ”แรงงาน” ที่ถูกซ่อนไว้ได้สักที

คำประกาศก่อตั้งโครงการฝ่ายซ้ายแห่งจิตวิญญาณ ตอนที่ 1

บทความนี้เป็นแถลงการณ์ก่อตั้งโครงการ Spiritual Leftism พูดถึงที่มาและความสำคัญหรือภาคทฤษฎีของมิติด้านจิตวิญญาณของฝ่ายซ้าย และ Manifesto ของเรา จะนำร่องผ่านพอดแคสต์ในนาม Spiritual Leftism กันก่อน รอติดตามปฏิบัติการอื่นๆ กันได้เลย

พวกมั้กซี้ดมันมีจริยธรรมกันบ้างไหม

ข้อวิจารณ์ที่บอกว่า “พวกมาร์กซิสต์ไม่มีจริยธรรม” อาจฟังดูเป็นเรื่องแปลกหูสำหรับคนไทย เพราะดูเหมือนว่าคนที่จะมาเป็นมาร์กซิสต์นั้น คือ คนที่ให้ความสำคัญเรื่อง “ความเท่าเทียม-ความยุติธรรม-คุณค่าความเป็นคน” มากเป็นพิเศษ ถึงขนาดว่าต้องทุ่มเทมาศึกษาทฤษฎี ทำขบวนการจัดตั้ง ออกไปทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้สังคมในอุดมคตินั้นเกิดขึ้น ในขณะที่คนที่วางตัวว่า “เป็นกลาง” น่าจะเป็นพวกไม่มีจริยธรรมที่สุดด้วยซ้ำ เพราะพยายามทำตัวลอยเหนือปัญหาต่างๆ

อภิสิทธิ์ชนแรงงานและผู้ทรยศชนชั้น

ในขณะที่กรรมาชีพทั่วโลกถูกระบบทุนนิยมกดขี่ขูดรีด ทว่าก็มีบางคนที่ถูกขูดรีดมากกว่าคนอื่น กรรมาชีพบางคนมีชีวิตที่สุขสบายโดยมาจากการขูดรีดคนงานคนอื่น นี่นำไปสู่แนวคิด อภิสิทธิ์ชนแรงงาน (Labour Aristocracy) หรือ ชนชั้นแรงงานอภิสิทธิ์ชน (Working Class Aristocracy) ซึ่งสามารถนำไปใช้ดูได้ทั้งสถานทำงานระดับท้องที่และระดับโลก เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างชนชั้นให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นกว่าเก่า

จับม็อบก็ไม่ใช่ รอเลือกตั้งก็ไม่โดน เราควรทำยังไงกันดี?

ในปัจจุบันฝ่ายมวลชนฝั่งประชาธิปไตย มีความขัดแย้งกันจนเป็นปรากฏการณ์กึ่งด่า กึ่งดีเบท กันในโลกออนไลน์ในประเด็นที่ว่า “อะไรเป็นสิ่งที่เราควรจะทำในตอนนี้?” สืบเนื่องมาจากกระแสการทำม็อบที่ซบเซาลง แม้จะจัดการเดินขบวน ตั้งเวที ชูป้าย ศิลปะแสดงสดหรือ performance arts ฯลฯ แต่ผลที่ตามมา เหล่าแกนนำกลับโดนจับ มีคดีติดตัวกันมากมาย ทางคฝ. เองก็ยังสามารถเบิกงบประมาณมาปราบม็อบได้ตลอดทั้งปีไม่มีหมด สามารถสลับทั้งตำรวจและทหารมาปราบปรามได้ เหตุการณ์นี้พิสูจน์แล้วว่าม็อบที่ไม่มีเส้น เหมือน ม็อบพันธมิตร กปปส. ไม่มีกองทัพ ไม่มีกลไกรัฐ ไม่มีวังหนุนหลัง ชุมนุมให้ตายยังไงก็โค่นรัฐบาลไม่ได้ แถมโดนสลายได้ง่ายเหมือนแกะถุงขนมอีก

คำถามของป้าข้างบ้าน

ปรากฏการณ์ “ป้าข้างบ้าน” จึงไม่ได้มีสาเหตุเริ่มต้นมาจากตัวของ “มนุษย์” แต่เป็นปัญหาที่เริ่มมาจาก “ยุคสมัย” หรืออีกนัยหนึ่ง สิ่งที่เกิดขึ้นไม่ใช่ “นิสัย” ของ “ป้าข้างบ้าน” หากทว่าเป็น “สันดาน” ของ “ระบบทุนนิยม” ถ้าจะว่ากันแรง ๆ แล้ว ในความเป็นจริง “ป้าข้างบ้าน” ไม่ได้เป็นคนที่มี “ความเสือก” มากไปกว่ามนุษย์คนอื่น ๆ ในสังคม แต่จริง ๆ แล้วสิ่งที่ “เสือก” กับตัวเราคือ “ระบบทุนนิยม” ต่างหาก

เจมส์ คอนนอลลี: ราชวงศ์อังกฤษคือตัวอย่างของการหมิ่นหยามประชาธิปไตย

ราชวงศ์อังกฤษคือสิ่งตกค้างของทรราชย์ เป็นสิ่งย้ำเตือนอันดีเยี่ยมให้นึกถึงสังคมลำดับชั้นและการปล้นชิง อย่างที่ เจมส์ คอนนอลลี (James Connolly) นักสังคมนิยมชาวไอริช ได้เขียนไว้ในปี 1911 ว่า เหล่าราชวงศ์มีอยู่เพื่อบรรดาผู้กดขี่ในสังคม อาทิ นายทุนและเจ้าที่ดิน ไม่ได้มีอยู่เพื่อชนชั้นแรงงาน

“ถึงสหายแรงงานทั้งผอง…”

Capitalocene – การค่อย ๆ ล่มสลายลงของสิ่งแวดล้อม

ระบบทุนนิยมค่อย ๆ พรากชีวิตออกไปจากโลก มหาสมุทร และป่าเขา เรากำลังเผชิญกับภูมิประเทศรกร้างว่างเปล่าที่ไร้ซึ่งชีวิต โลกกำลังล่มสลายลงอย่างช้า ๆ จนเราแทบไม่ทันสังเกต แต่เมื่อคุณตระหนักถึงสภาวะเส้นฐานขยับแล้ว ก็ยากที่จะมองผืนป่าในแบบเดิมได้อีก มันคือความรู้สึกของการไม่ขยับเขยื้อนและ *ความว่างเปล่า* แบบที่เราสัมผัสได้ซึ่งกำลังคลืบคลานเข้ามาหาเราอยู่

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับรัฐนิยมและชาตินิยม

ทุนนิยมก็ได้รับการอำนวยความสะดวกและไกล่เกลี่ยโดยรัฐ ทุกวันนี้ระบบทั้งสองต่างพึ่งพาอาศัยกันและกัน ลัทธิชาตินิยม ทำหน้าที่เป็นเชื้อเพลิงให้กับรัฐซึ่งเป็นชุมชนจินตภาพ ที่ซึ่งเราเชื่อมโยงถึงกันผ่านสายใยผูกพันธ์ภายในเส้นเขตพรมแดนที่แน่นอนของรัฐ ในหลาย ๆ ทางเราทุกคนต่างถูกผูกมัดด้วยการคิดแบบรัฐนิยม ซึ่งทำให้เรามองไม่เห็นความลึกตื้นหนาบางของความเป็นจริง มองข้ามความเป็นจริง ความแตกต่าง และความสลับซับซ้อนของความสัมพันธ์ทางสังคมและทางเศรษฐกิจของพวกเราเอง

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับจักรวรรดินิยม

ในขณะที่มีเศรษฐี มหาเศรษฐี และนายทุนที่ฉ้อฉลมากมายในอดีตประเทศใต้อาณานิคมและซีกโลกใต้ ท้ายที่สุดแล้วหากเราดูที่โครงสร้างทุนโลก จะเห็นได้ชัดเจนว่า สุดท้ายความมั่งคั่งก็ยังคงมุ่งหน้าไปยังอดีตเจ้าอาณานิคมและผู้รับช่วงต่อของประเทศเหล่านั้นในซีกโลกเหนือ เหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นซากเดนของจักรวรรดิที่ยังคงไม่ได้ตายจากไปไหน เป็นสิ่งที่ประกอบขึ้นมาเป็นโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่ยังคงมีอยู่ทั่วโลกทุกวันนี้

ว่าด้วยการห้ามวิจารณ์ ‘เจ้านาย’

“อย่าวิจารณ์นายจ้าง ถ้าทำงานกับเขาแล้วไม่มีความสุขก็ลาออกไปซะ” ผมยกประโยคข้างต้นขึ้นมาด้วยความรู้สึกไม่เห็นด้วยอย่างแรงกล้า และผมก็ได้แสดงความคิดเห็นต่อประโยคดังกล่าวเพื่อเป็นข้อโต้แย้งในความไม่เห็นด้วยของตัวผมเองและเพื่อเปิดประเด็นชักชวนมิตรสหายพูดคุยถกเถียงแสดงความคิดเห็นอันเป็นกิจวัตรปกติของพวกเราอยู่แล้ว

ยิ้มรับการกดขี่ในคราบความกตัญญู

เมื่อไรก็ตามที่วันแม่หวนกลับมา เรามักจะนึกถึงกิจกรรมสมัยประถมที่เราต้องกราบแม่ เพลงค่าน้ำนม อิ่มอุ่น ทำให้เรานึกถึงความรักความอบอุ่นที่แม่มีให้เรา บุญคุณของแม่ที่อุ้มท้องและเลี้ยงดู และครอบครัวที่มีแม่รักใคร่กลมเกลียวกัน แต่หากมองโดยปราศจากอุดมการณ์ที่รัฐพยายามสร้างขึ้นให้บทบาทความเป็นแม่และความสัมพันธ์แบบครอบครัวดู หอมหวาน แม่นั้นก็คือแม่งานหญิงที่โดนระบบเศรษฐกิจแบบครอบครัวขูดรีดและต้องรู้สึกแปลกแยกออกจากความเป็นมนุษย์นี่เอง

ทำไมแนวคิดการเปลี่ยนจากภายใน(ระบบ)จึงไม่เข้าท่า ?

ผมเคยได้ยินหลายคนบอกว่า จะเข้าไปฝังตัวในระบบราชการหน่วยต่าง ๆ ตามแต่ที่ตนสนใจและมีความถนัด บ้างก็จะสะสมทุนเพื่อวันนึงพอมีเงินแล้ว ก็จะใช้จ่ายเงินนั้นในการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง บ้างก็ตั้งใจจะเป็นนักการเมืองเองไปเลย สิ่งเหล่านี้เป็นความตั้งใจที่ควรหวงแหนรักษาเอาไว้ แต่ถึงอย่างนั้นในฐานะที่เป็นผู้ร่วมอุดมการณ์ฝั่งก้าวหน้า ที่ต้องการเปลี่ยนแปลงขนบเดิม ๆ ระบบเดิม ๆเหมือนกัน ผมเห็นความจำเป็นที่จะต้องมาชวนคิดทบทวนถึงวิถีปฏิบัตินี้กันสักเล็กน้อย

กำเนิดทุนนิยมโลก

ถ้าเราเข้าใจอย่างคร่าว ๆ ว่า ระบบทุนนิยมคือระบบที่รีดเค้นความมั่งคั่งผ่านแรงงาน ในกรณีดังกล่าวเราก็จะเข้าใจได้ว่าระบบนี้เติบโตขึ้นมาอย่างไร และเราก็จะสามารถสืบสาวต้นกำเนิดและวิเคราะห์พัฒนาการอันต่อเนื่องของระบบทุนนิยมในช่วงเวลาที่ผ่านมาได้ การวิเคราะห์เช่นนี้จำเป็นต่อการทำความเข้าใจว่าเราจะตอบโต้ระบบทุนนิยมได้อย่างไรบ้าง โดยการดูว่า ตลอดประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา การโต้กลับแบบใดบ้างที่ใช้ได้ผล เพื่อให้สามารถเตรียมพร้อมโต้กลับในวิถีทางใหม่ ๆ ได้ในอนาคต

มายาคติของงาน

จะเกิดอะไรขึ้นหากไม่มีใครทำงาน โรงงาน(นรก)ก็คงว่างเปล่า และสายพานการผลิตก็คงหยุดชะงัก อย่างน้อยก็ในกลุ่มที่ไม่มีใครเต็มใจอยากผลิต การขายของทางไกลก็คงสิ้นสุดลง พวกคนน่ารังเกียจที่เอาแต่ครอบงำควบคุมผู้อื่นเพราะมีเงินและตำแหน่งใหญ่โตก็คงต้องฝึกทักษะการเข้าสังคมให้มากขึ้น ไม่มีรถติดและเหตุการณ์น้ำมันรั่วอีกต่อไป ธนบัตรและใบสมัครงานจะถูกใช้เป็นเชื้อเพลิงในกองไฟเมื่อผู้คนหันไปแลกเปลี่ยนสิ่งของหรือแบ่งปันกันแทน ใบหญ้าและดอกไม้จะเติบโตขึ้นจากรอยแยกบนทางเท้า และกลายเป็นต้นไม้ที่ออกดอกผลในที่สุด

ACAB การผูกขาดความรุนแรง และอำนาจรัฐ

“All Cops are Bastards (ตำรวจทุกคนเป็นคนเลว)” หรือคำย่อ ACAB เป็นวลีติดหูในภาษาอังกฤษที่ทั่วทุกมุมโลกใช้ประณามความรุนแรงจากตำรวจ อย่างไรก็ดี วลีดังกล่าวเป็นมากกว่าแค่วลีที่ติดหูเท่านั้น เพราะมันยังมีที่มาที่ลึกซึ้ง ซึ่งเกี่ยวโยงไปถึงอำนาจของรัฐที่เป็นสถาบัน ความรุนแรง และความสัมพันธ์ระหว่างรัฐ ทุน และกรรมสิทธิ์เอกชน ในการทำความเข้าใจบทบาทที่ แท้จริง ของ ตำรวจ และเหตุผลที่ทำให้ พวกเขาทุกคนเป็นคนเลว เราต้องสำรวจบทบาทของรัฐภายใต้ระบบทุนนิยม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมันเกี่ยวข้องกับความรุนแรงและกรรมสิทธิ์เอกชน

วัตถุนิยม

“วัตถุนิยม หรือ จิตนิยม?” คือคำถามพื้นฐาน และข้อถกเถียงที่เป็นรากฐานของวงการปรัชญาในทุกยุคทุกสมัย ข้อถกเถียงดังกล่าวตั้งอยู่บนคำถามที่ว่า ระหว่างวัตถุกับจิตใจนั้น สิ่งใดที่มีความสำคัญมากกว่ากัน หรือสิ่งใดที่กำหนดความเป็นไปของอีกสิ่งหนึ่ง และเมื่อเป็นเช่นนั้น สภาวะที่เราเชิญอยู่นั้นเป็น “ความจริง” หรือไม่ หรือคาามจริงที่ว่านี้ขึ้นอยู่กับการตีความของเรากันแน่? ข้อถกเถียงทางปรัชญาที่ว่านี้ยังขยายไปสู่ฐานความคิดในการมองโลกของทั้งฝ่ายซ้ายและฝ่ายขวา แนวคิดฝ่ายซ้ายส่วนใหญ่มักถูกจัดให้อยู่ในแนวคิดวัตถุนิยม ในขณะที่แนวคิดของฝ่ายขวามักจะอยู่ในแนวคิดแแบจิตนิยม

ความท้าทายของเพลงการเมืองไทยในปัจจุบัน

“มาร่วมกันดันกงล้อประวัติศาสตร์ สู่เอกราชจริงแท้และสดใส จับอาวุธถั่งโถมโหมแรงไฟ เพื่อก้าวไกลแห่งสังคมอุดมการณ์“ บทเพลงนี้คงเป็นที่คุ้นหูคุ้นตาสหายหลายๆคน สำหรับผมแล้ว ถ้าหากว่ามีการจัดอันดับบทเพลงเพื่อชีวิตไทยที่มีเนื้อหาออกซ้ายอย่างชัดเจนที่สุด 5 อันดับ ผมว่าเพลงนี้จะต้องปรากฏในลิสต์อย่างแน่นอน นอกจากนี้ที่มาของเพลงก็ยังคงความขลังเนื่องจากแต่งขึ้นใน ซอกเขาอันลึกลับในเขตการตั้งค่ายของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย หลังเหตุการณ์ 6 ตุลาฯเกิดขึ้นได้ไม่นาน โดยมีแรงบันดาลใจจากภาพยนตร์เกี่ยวกับการปฏิวัติยูโกสลาเวีย

บาปกำเนิดชนชั้นกลาง

ไม่มีพระผู้ไถ่คนไหนจะมาไถ่บาปกำเนิดนี้ให้ท่านได้

แต่ถ้าท่านได้หลอมรวมตัวเองลงไปในสายธารแห่งการปฏิวัติแล้ว

บาปใดเล่า จะสามารถติดตัวท่าน

การบริโภคอย่างมีจริยธรรม

ไม่มีการบริโภคที่เปี่ยมจริยธรรมภายใต้ระบบทุนนิยม โวหารที่ตรงไปตรงมาดังกล่าวมักจะถูกฝ่ายซ้ายนำมาใช้สร้างความชอบธรรมให้กับการมีส่วนร่วมในโครงสร้างทางสังคมที่โหดร้ายและอยุติธรรม โวหารดังกล่าวโดยแท้แล้วมีความหมายว่า คุณไม่สามารถซื้อหรือบริโภคสิ่งใดได้อย่างมีจริยธรรมในสังคมทุนนิยม เป็นโวหารที่สามารถนำมาต่อยอด วิเคราะห์ และนำไปปรับใช้ได้กับทุกภาคส่วนของเศรษฐกิจ แรงงาน และรัฐบาล เพื่อช่วยให้เข้าใจถึงความอยุติธรรมที่เราทุกคนต่างก็มีส่วนอยู่ทุก ๆ วัน

กรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล

การทำความเข้าใจแนวคิดของ “กรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล” (Private Property) มีความสำคัญอย่างมากในการทำความเข้าใจเพื่อก้าวข้าม “ทุนนิยม” เนื่องจากแก่นสารของทุนนิยมนั้นผูกติดอยู่กับแนวคิดของกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล จะเห็นได้ว่า “ชนชั้นผู้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์” (นายทุน) ล้วนใช้ชีวิตอยู่ได้โดยรายได้จากการทำงานของชนชั้นแรงงาน เพียงเพราะนายทุนเหล่านี้มี “ความเป็นเจ้าของในกรรมสิทธิ์”

เศรษฐศาสตร์มาร์กซิสต์เบื้องต้น

มาร์กซิสม์ไม่ได้เป็นแค่การเรียกร้องให้มีการปฏิวัติคอมมิวนิสต์ แต่มันเป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ด้วย เมื่อเราวิเคราะห์เศรษฐศาสตร์ผ่านมุมมองมาร์กซิสต์เราก็จะเห็นได้ว่า กฎเกณฑ์ทางเศรษฐกิจอันเป็นพื้นฐานของระบบที่เราอาศัยอยู่นั้นเป็นโครงสร้างความสัมพันธ์ทางสังคมแบบขูดรีด นี่คือจุดเริ่มต้นของเศรษฐศาสตร์มาร์กซิสต์ เป็นความสัมพันธ์ระหว่างสองชนชั้น นั่นก็คือ ชนชั้นกรรมาชีพ และชนชั้นกระฎุมพี

พระปฏิวัติชาวไอริชในพม่า

อนาคตที่ถูกหลงลืมของสากลนิยมต้านอาณานิคม : เรื่องราวสุดพิศวงของนักเคลื่อนไหวชาวพุทธเชื้อสายไอริช ผู้ต่อต้านอาณานิคมในยุคที่จักรวรรดิรุ่งเรืองในเอเชีย เผยให้เห็นธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงของสังคมอย่างขุดรากถอนโคน ซึ่งไม่ได้เกิดขึ้นอย่างเป็นเส้นตรง

บทนำ สู่เฟมินิสต์ที่มีสำนึกชนชั้น

การอ่านเรื่องแรงงานแบบมาร์กซิสต์นั้นทำให้เราเห็นว่า แรงงานทุกคนต่างถูกกดขี่จากชนชั้นกลาง-กระฎุมพี อย่างไรก็ตาม แรงงานและงานมีหลายรูปแบบ ทั้งแบบที่ได้ค่าตอบแทนและแบบที่ไม่ได้ค่าตอบแทน อย่างคนทำความสะอาดในออฟฟิศได้รับเงินเดือนปกติ แต่ผู้หญิงที่ทำความสะอาดบ้านกลับไม่ได้ แม้จะทำงานเหมือนกัน ฉะนั้นแล้ว หากจะดูว่าแรงงานในบ้านถูกเอาเปรียบอย่างไร เราต้องลองใช้แนวคิดวิพากษ์แบบมาร์กซ และนี่คือ เฟมินิสต์ที่มีสำนึกทางชนชั้น

UBI ขั้นสูงสุดของจักรวรรดินิยม

แนวคิด ‘รายได้พื้นฐานถ้วนหน้า’ (Universal Basic Income “UBI”) ออกแบบโดยนักเศรษฐศาสตร์ซีกโลกเหนือเพื่อประเทศในซีกโลกเหนือ เป็นแนวคิดที่ไม่สามารถนำไปใช้กับซีกโลกใต้ได้ หลักการของ UBI มีอยู่ว่า ผู้คนในซีกโลกเหนือจะได้รับเงินเพื่อนำไปใช้จ่ายบริโภค ในขณะที่คนงานในซีกโลกใต้ยังคงต้องประสบความยากลำบากในการผลิตสินค้าให้แก่ซีกโลกเหนืออยู่

สหายเอ๋ย ใยเจ้าลืม

สหายเอ๋ย ใยเจ้าไม่รู้ หยดเลือดคราวเมษา หยาดน้ำตาครั้งพฤษภา ห่ากระสุนเดือนตุลา ชัยชนะเมื่อมิถุนา สหายเอ๋ย ใยเจ้าลืม
เสียงโห่ร้องในวันชุมนุม-แสงเทียนนับพัน วันที่กระดูกสันหลังตั้งตรง
ความทระนงในเส้นทาง ขวากหนามที่เราร่วมฝ่า ป่าคอนกรีตที่เราเคยจิบสุรา

กระ ”ทำ” การเป็นตัวแทน

ความจริงแล้วเราแต่ละคนมีอำนาจอยู่ในมือเพียงกระจ้อยร่อย ไม่มีอภิสิทธิ์อำนาจบันดาลความเปลี่ยนแปลงแม้แต่สภาพความเป็นอยู่ ณ ตรงหน้า เราต้องเรียนรู้ และค้นหาความเป็นไปได้ใหม่ ๆ โดยอำนาจเท่านี้ที่มีอยู่ เป็นหนทางเดียวที่มันจะมีพลังมากขึ้น สร้างการเป็นตัวแทนแต่ไม่ใช่อย่างโดดเดี่ยว คุณยังมีเพื่อน เพื่อนบ้าน เพื่อนร่วมงาน สหายร่วมอุดมการณ์ ไปอย่างทีละลำดับขั้นคุณจึงสามารถผนึกกำลังของคุณและของพวกเราเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ และ “ลงมือทำ” ให้มากขึ้นได้

อัตราการขูดรีด (ในกรณีของไอโฟน)

ดูกลไกการทำงานของผลกำไรและการขูดรีด วิเคราะห์อัตราการขูดรีดที่เกิดขึ้นในการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ดังกล่าวผ่านมุมมองแบบมาร์กซิสต์ เราต้องรู้วิธีวัดอัตราการขูดรีดเพื่อให้ทราบอย่างแน่ชัดว่า คนงานส่งมอบความมั่งคั่งให้แก่สังคมทั้งหมดเท่าไรในแต่ละปี

ทุนนิยมทำให้นักเรียนขูดรีดตัวเอง

เราเคยสงสัยกันหรือไม่ว่า ทำไมยิ่งเรียน เรายิ่งรู้สึกหลงทางและทุกข์ทรมานมากกว่าเดิม เราอาจรู้สึกว่าเราพยายามไม่พอ เก่งไม่พอ เมื่อเปรียบเทียบกับเพื่อนคนอื่น อย่าเพิ่งน้อยใจไป เพราะระบบการศึกษาไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนแต่แรก แต่มันเป็นระบบที่คล้ายโรงงานผลิตแรงงานออกไปรับใช้ตลาด และนายทุนต่างหาก

ทำไมหนังสือว่าด้วยทุนของมาร์กซ์ยังคงสำคัญ

“ผมพยายามไม่เลคเชอร์ว่าผู้คนควรคิดอะไร แต่พยายามจะสร้างกรอบของการคิดเพื่อให้พวกเขาเห็นภาพ ว่าตัวเองอยู่จุดไหนในองค์รวมของความสัมพันธ์อันซับซ้อนที่ก่อร่างขึ้นเป็นสังคมร่วมสมัยของเรานี้ จากนั้นพวกเขาจะสามารถสร้างแนวร่วมในประเด็นที่ตนเองสนใจ และในขณะเดียวกันก็สามารถระดมกำลังของเขาเองเพื่อช่วยเหลือคนอื่น ๆ ที่เป็นพันธมิตรกันได้”

ความแปลกแยก Alienation [TH/EN]

มาร์กซ์กล่าวไว้ว่าแรงงานทั้งปวงล้วนแปลกแยก (Alienated) นั่นเป็นสาเหตุว่าทำไมคุณถึงรู้สึกหดหู่ตลอดเวลา และ นั่นไม่ใช่ความผิดของคุณ จะว่าเป็นโชคร้ายก็ได้นะ แต่คุณต้องเป็นคนหนึ่งที่แก้ไขมัน We have to become aware of our alienation, gain alienation consciousness, so as to fight it with solidarity and comradeship. Caring for others, for no other reason than we would hope someone else cares for us.

ตะวันตกเลือกปฏิบัติต่อผู้ลี้ภัยอย่างทนโท่

มีการส่งเสริมความเห็นอกเห็นใจต่อผู้ลี้ภัยชาวยูเครนในสื่อตะวันตกอย่างไร้ข้อกังขาอย่างที่ควรจะเป็น นี่คือสิ่งที่ผู้ลี้ภัยจากทุกความขัดแย้งและทุกวิกฤติควรจะได้รับ อย่างไรก็ตาม เป็นไปไม่ได้เลยที่จะมองสิ่งเหล่านี้โดยไม่ฉุกคิดถึงความต่างสุดขั้วระหว่างการปฏิบัติต่อผู้ลี้ภัยที่มาจากยูเครนกับผู้ลี้ภัยที่มาจากซีเรีย อิรัก อัฟกานิสถาน และที่อื่น ๆ

ทำไมการดีเบตออนไลน์จึงไม่ใช่คำตอบของการจัดตั้ง ? 2022

การอุบัติขึ้นของเทคโนโลยี Social media ,สภาวะแปลกแยก,ทุนนิยมความรับรู้ (Cognitive capitalism) , การวางผังเมืองอันไร้ความรับผิดชอบ และ การปรากฏตัวของโรค Covid-19 เป็นปัจจัยหลัก ๆ ที่ทำให้คนรุ่นใหม่ในปัจจุบันนั้น “ใช้ชีวิต” อยู่ในโลกออนไลน์มากเสียยิ่งกว่าโลกออฟไลน์

The Empty Empathy: เธอจะเห็นใจผู้อื่นอย่างไร ถ้าไม่มีคำว่าเรา

ตั้งแต่เริ่มท่องโลกในโลกโซเชียลมีเดีย Empathy หรือ ความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เป็นคำที่ผู้เขียนเห็นจนชินตา ไม่ว่าจะมีความรุนแรงทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม อัตลักษณ์ และอื่นๆ Empathy ก็เป็นสิ่งที่ถูกยกขึ้นมาในข้อถกเถียงเสมอ ในบทความนี้ ผู้เขียนจะเล่าว่า Empathy มีบทบาทอย่างไรในโลกโซเชียลมีเดีย ผ่านการทบทวนความคิดของ Byung Chul Han ที่ตั้งคำถามเกี่ยวกับเสรีนิยมใหม่ และทุนนิยมการสื่อสาร (Cognitive capitalism)

รัฐอสังหาฯ: นายทุนจะเฟื่องฟูลอย คนรายได้น้อยจะถอยจม

ทุนนิยมและการวางผังเมืองของรัฐเป็นสองอำนาจที่มีความสัมพันธ์อันซับซ้อนซ่อนเงื่อน อุดมการณ์แบบทุนนิยมมักยืนกรานว่าระบบตลาดนั้นเป็นกลไกที่ดีที่สุดในการบริหารจัดการเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม และการเลือกของผู้บริโภคก็เป็นผู้ที่ขับเคลื่อนความต้องการของสาธารณะที่ยุติธรรมและมีประสิทธิภาพที่สุดเช่นกัน ดังนั้นแล้ว แนวทางการบริหารจัดการให้เป็นไปตามกลไกตลาด (Deregulation) จึงกลายเป็นคำโฆษณาที่สวยหรูของนักธุรกิจไปแล้วนับศตวรรษ…

หัวหน้าคอนเดียรองค์แห่งศตวรรษที่ 17 ยังคงให้บทเรียนอันทรงคุณค่าแก่พวกเราอยู่

คำติฉินวิจารณ์ของเขาต่อความหมกมุ่นที่ยุโรปมีต่อเงินทองและทรัพย์สิน ถูกกล่าวถึงอย่างมีชีวิตชีวาโดยเดวิด เกรเบอร์ (David Graeber) และเดวิด เวนโกรว์ (David Wengrow) ในปณิธานอันหาญมุ่งแห่งอนาธิปไตย

การผนวกศาสนาเข้ากับสังคมนิยมในการปฏิวัติแอฟริกา – อาเม็ด ตูเร่

คุณูปการอันโดดเด่นและสร้างสรรค์ของอาเม็ด ตูเร่ ต่อปรัชญาการต่อสู้ทางชนชั้น อุดมการณ์แบบตูเร่ (Touréism) คือการผสมผสานหลาย ๆ แง่มุมของระเบียบวิธีแบบมาร์กซิสต์-เลนินนิสต์ ให้เข้ากับค่านิยมและศาสนาตามธรรมเนียมของแอฟริกา

คุยเฟื่องเรื่องจีน – บทนำ

คงจะไม่เป็นการพูดอะไรเกินจริงไปมากนักถ้าจะบอกว่าในปัจจุบันวันนี้แทบไม่มีบทสนทนาทางการเมืองใดดำเนินไปได้โดยปราศจากความรู้สึกที่ว่า “กูจำเป็นต้องออกความเห็น” ต่อสิ่งที่กลุ่มเราเรียกว่า “ปัญหาที่เรียกว่าประเทศจีน” – ซึ่งไอ้ “ปัญหา” นี้ จริงๆ มันคือชุดคำถามเกี่ยวกับลักษณะจำเพาะของรัฐจีนปัจจุบัน, เกี่ยวกับการดิ้นรนทางสังคมที่มีอยู่จริงในประเทศดังกล่าว

อเล็กซานดรา คอลอนไท (ตอนที่ 1) :การต่อสู้เพื่อเฟมินิสต์กรรมาชีพและผู้หญิงในพรรค

คอลอนไทเป็นมาร์กซิสต์ที่มุ่งมั่นจัดตั้งแรงงานหญิง เธอเถียงว่าการกดขี่ผู้หญิงนั้นฝังรากอยู่ในเงื่อนไขทางเศรษฐกิจ คือ “การผลิตและการผลิตซ้ำของชีวิตในขณะนี้” ผลคือการปลดแอกผู้หญิงขึ้นอยู่กับการถอนรากถอนโคนทุนนิยม สังคมชนชั้นและการเอาเปรียบ และการจัดสรรการผลิตและชีวิตใหม่ของคอมมิวนิสต์

นาโต้และแอฟริกา : ความรุนแรงในอาณานิคม

เมื่อพิจารณาถึงความสนใจที่สื่อสาธารณชนมีต่อองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO) ก็ควรค่าที่จะเตือนใจผู้คนเกี่ยวกับประวัติศาสตร์อันนองเลือดที่นาโต้ได้ก่อไว้ในแอฟริกา

ประเทศยากจนพัฒนาประเทศร่ำรวยอย่างไรบ้าง

ความช่วยเหลือแบบถอยหลังเข้าคลอง : เราได้รับการบอกกล่าวมาโดยตลอดถึงเรื่องราวอันน่าสนใจนี้ นั่นคือ เรื่องราวความสัมพันธ์ระหว่างประเทศร่ำรวยและประเทศยากจน เรื่องราวดังกล่าวมีอยู่ว่า ประเทศร่ำรวย ใจกว้างมอบความมั่งคั่งให้กับประเทศที่ยากจนกว่าในซีกโลกใต้ แต่นั่นก็เป็นอดีตไปแล้ว…

หลักชัยว่าด้วยการต่อสู้เพื่อปลดแอกสตรีของโทมัส – ซังคาร่า

วันที่ 4 สิงหาคม ค.ศ. 1983 เป็นวันสักขีพยานของการลุกฮือของประชาชน เป็นการลุกฮือที่เกิดขึ้นในประเทศทางแอฟริกาตะวันตกที่ยากจนที่สุดแห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ทางตอนบนของโวลตา อาจนับได้ว่าเป็นหนึ่งในการปฎิวัติที่สัมฤทธิ์ผลมากที่สุดในประวัติศาสตร์แอฟริกัน ผู้นำการปฎิวัตินี้ก็คือ โทมัส ซังคาร่า ซึ่งเขากลายมาเป็นประธานาธิบดีของรัฐบาลที่มีแนวคิดปฎิวัติในวัยเพียง 33 ปี เมื่อปฎิวัติสำเร็จ ประเทศถูกเปลี่ยนชื่อเป็น Burkina Faso หรือ ดินแดนแห่งภราดรภาพ

ถอนทุนการทำกำแพงภูมิอากาศรอบโลก

รายงานชิ้นใหม่ชี้ให้เห็นถึงการที่ผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกรายใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ 7 รายของโลกทุ่มเงินไปกับชายแดนมากกว่าเงินทุนด้านสภาพภูมิอากาศถึงสองเท่า
การโต้ตอบสถานการณ์ดังกล่าวด้วยการเสริมกำลังชายแดนคือการสร้างหายนะดิสโทเปีย เช่นเดียวกับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เราต้องลดกำแพงขวางกั้น โดรนสอดแนม และกล้องไฮเทค การทำเช่นนี้วิธีหนึ่งก็คือ ย้ายงบที่ทุ่มไปกับชายแดนและการบังคับใช้กฎหมายตรวจคนเข้าเมืองไปที่สู่การทุ่มงบด้านสภาพภูมิอากาศแทน

ลัทธิชาตินิยมกับการต่อต้านรัฐในประเทศไทย

ปริมาณของความเป็นชาตินิยมรายวันที่เกิดขึ้นอย่างไม่หยุดหย่อนมีไว้เพื่อจุดประสงค์เดียว นั่นคือ เพื่อบังคับใช้อัตลักษณ์ความเป็นไทยและเชื่อมโยงสิ่งนี้เข้ากับรัฐ เพื่อให้ความเป็นไทย (being Thai) เป็นส่วนหนึ่งของรัฐชาติไทย อย่างไรก็ตาม แผนการใหญ่นี้ไม่ได้เกิดขึ้นอย่างไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ย อันที่จริงแล้ว มันคือการโต้กลับและโจมตีโดยตรงต่อประวัติศาสตร์อันยาวนานของการต่อต้านรัฐที่เกิดขึ้นในเขตแดนของประเทศไทยเอง

ปฏิรูป หรือ ปฏิวัติ ?

ทบทวนยุทธวิธีของการต่อสู้เพื่อเปลี่ยนแปลงระบอบศักดินาในห้วงเวลาปัจจุบัน
“จะเห็นได้ว่าการที่เราจะเลือก “ปฏิรูป” หรือ “ปฏิวัติ” นั้นขึ้นอยู่กับ “ความจำเป็น” มากกว่าจะเป็นความ “ยาก-ง่าย” มนุษย์เรา เช่นเดียวกับสิ่งมีชีวิตอื่นๆบนโลกใบนี้ มีสัญชาตญาณของการ “เลือกสิ่งที่สร้างความเจ็บปวดน้อยกว่า” ให้แก่ตนเองและคนที่เรารักอยู่เสมอ แต่สิ่งที่ทำให้เราต่างจากสัตว์ก็คือ สัตว์ทำได้แค่เลี่ยงความเจ็บปวดบนฐานคิดของ”“

ประเทศไทย : รัฐที่ 51?

ไม่ต้องสงสัยเลยว่า ประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ยึดมั่นในการทำตามคำสั่งของกรุงวอชิงตัน จึงไม่แปลกใจเมื่อถนอม กิตติขจร กล่าวอย่างตรงไปตรงมาว่า สำหรับสหรัฐอเมริกาแล้ว ประเทศไทยก็คือรัฐที่ 51 -ตีพิมพ์ครั้งแรกใน The Tricontinental ในปี พ.ศ. 2512 (1969)

พุทธศาสนา ยาฝิ่น และมาร์กซิสม์: บทสัมภาษณ์ (อดีต) สามเณรโฟล์ค สหรัฐ

พูดคุยกับอดีตสามเณรโฟล์ค สหรัฐ ผู้มีความสนใจแนวคิดฝ่ายซ้ายและออกมาต่อสู้ตามอุดมการณ์ของตน แม้จะมีสถานะเป็นนักบวชในพุทธศาสนาก็ตาม เข้าใจมุมมองเกี่ยวกับชีวิต เศรษฐกิจ ระบบทุนนิยม ศาสนาคือยาฝิ่น การโดนคดี 112 และกิจกรรมทางการเมืองเขาได้ในบทสัมภาษณ์นี้

คำถามคอมมิวนิสต์ 101

รวมคำถามที่คนชอบถามเกี่ยวกับ ‘คอมมิวนิสต์’ ในเบื้องต้น รวบรวมจากบทสนทนาสหายพลัง
คำถาม : ทุนนิยม สังคมนิยม คอมมิวนิสต์ แตกต่างกันยังไง

คำถาม : แล้วสังคมนิยมกับคอมมิวนิสต์ต่างกันยังไง?
คำถาม : นักสังคมนิยม นักมาร์กซิส นักคอมมิวนิสต์คืออะไร แตกต่างกันอย่างไร ?
คำถาม : คอมมิวนิสต์ชอบให้ผลิตทุกอย่างเอง หรือย้อนไปแบบสังคมบุพกาลไม่ใช่เหรอ?

ด้วยความปรารถนาดีถึงโลกันตร์

ผมมาที่นี่เพื่อแนะนำให้พวกท่านสละอำนาจโดยสมัครใจ ซึ่งเป็นอำนาจที่ท่านได้มาจากการเป็นชาวอเมริกัน ผมมาที่นี่เพื่อขอร้องให้ท่านยกเลิกสิทธิทางกฎหมายโดยสมัครใจ มีสติ และนอบน้อม ยกเลิกสิทธิที่ท่านใช้ยัดเยียดความเมตตากรุณาต่อเม็กซิโก ผมมาที่นี่เพื่อแย้งว่า พวกท่านไร้ความสามารถ ไร้พลังอำนาจ และไร้ศักยภาพที่จะทำ “ความดี” ที่พวกท่านตั้งใจไว้ว่าจะทำ

การปฏิวัติชนชั้นกรรมาชีพในตะวันตกนั้นเป็นไปไม่ได้

ประเทศในซีกโลกเหนือแทบไม่มีการผลิตสินค้าที่เป็นวัตถุอยู่เลย มีเพียงเงินทุนในการจ้างเพื่องานบริการ หนี้ และการถือครองทรัพย์สินในต่างประเทศ การมีอยู่ของชนชั้นกรรมาชีพในซีกโลกเหนือนั้นวางรากฐานอยู่บนแรงงานในซีกโลกใต้ พร้อม ๆ ไปกับการรีดเค้นพวกเขาอย่างไม่หยุดยั้ง ก่อเกิดเป็นข้อสงสัยขึ้นมาว่า การปฏิวัติชนชั้นกรรมาชีพที่ประสบความสำเร็จในซีกโลกเหนือ สามารถสร้างเศรษฐกิจที่จะมาแทนที่กระฎุมพีระดับโลกในปัจจุบันได้หรือไม่ ?

สรุปความและเรียบเรียง Meet & Greet สหาย Jodi Dean

สรุปบทสนทนากิจกรรม QandA with Jodi dean โดยเฉพาะประเด็นที่ว่าเราจะไม่สามารถแก้ปัญหาประชาธิปไตยโดยไม่เปลี่ยนรูปแบบการถือครองกรรมสิทธิ์ หนังสือสามเล่มที่เธอคิดว่าเป็นงานเขียนสำคัญคือ The Communist Horizon, Crowds and Party, และ Comrade

ลัทธิอาณานิคมนิยม กับการรุกไล่จากภายใน

รูปร่างของจักรวรรดินิยมในไทยจึงเรียกได้ว่า auto-imperialism imperialism โครงสร้างทางอำนาจในที่นี้หมายถึงอำนาจที่ต้องการจะแผ่ขยายอิทธิพลของตนออกไปในรูปแบบของพรมแดนแผนที่รัฐที่กว้างออกไป และ auto หมายถึงกระบวนการกัดกินตัวเองโดยตนเองหรือจากภายใน จากคำว่า auto-cannibalism เช่น อาการกัดกัดเล็บโดยไม่รู้ตัวเมื่อยู่ในสภาวะตึงเครียด รวมเป็น auto-imperialism จึงหมายถึงกระบวนการเข้าครอบงำจากรัฐในฐานะเจ้าจักรวรรดิที่กระทำต่อจังหวัดต่างๆ

พื้นที่ร่วมที่ไม่มีส่วนรวมอยู่ในนั้น: ว่าด้วยการเปลี่ยนห้องสมุดให้กลายเป็น co-working space

ข้ออ้างหลักที่ปรากฏบ่อยครั้งเมื่อมหาวิทยาลัยต้องการจะเปลี่ยนแปลงอะไรสักอย่างคือ ปัจจัยทางเศรษฐกิจและความจำเป็นของการพัฒนา ข้ออ้างทั้งสองเป็นข้ออ้างแบบครอบจักรวาลที่ยกมาทีไรก็ถูกต้องเสียทุกที ที่เป็นเช่นนั้นเนื่องมาจากอำนาจการบริหารจัดการมหาวิทยาลัยกระจุกตัวอยู่ในมือคณะผู้บริหาร ตั้งแต่สภามหาวิทยาลัย ไล่ลงมาจนถึงภาควิชา ซึ่งเกือบทั้งหมดมีอาชีพในนามคืออาจารย์มหาวิทยาลัย…

“ห้องสมุดตายแล้ว ทุนแอนด์ดิจิทัลจงเจริญ!”

เรื่องที่ผมต้องการจะพูดแก่ท่านทั้งหลายคือ ในขณะที่ความเจริญงอกงามของกิจการหนังสือยอดขายสิ่งพิมพ์ที่เพิ่มสูงขึ้น หนังสือวิชาการหรือจะเป็นนิยาย วรรณกรรม ทั้งภาษาไทยและภาษาต่างประเทศถูกแปลออกมามากขึ้น เหล่านี้เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าสังคมกำลังเติบโตทางความคิดอย่างมาก แต่ท่านทั้งหลายครับ ณ ห้วงยามที่น่าปีตินี้กลับเกิดเหตุอาเพศขึ้นที่คณะสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยหัวเมืองภาคเหนืออันขึ้นชื่อว่าเป็นมหาวิทยาลัยอันดับต้นๆ

เดวิด ฮาร์วีย์: จินตนาการถึงสังคมใหม่ที่ไม่ใช่ทุนนิยม

การระบาดของไวรัสโคโรนาในปี 2019 กำลังเชื้อเชิญให้เราคิดและจินตนาการถึงความเปลี่ยนแปลง เดวิด ฮาร์วีย์ นักวิชาการมาร์กซิสต์ ใช้โอกาสนี้ในการอธิบายว่าเราสามารถใช้แนวคิดของ คาร์ล มาร์กซ์ มาทบทวนและอธิบายสภาวการณ์ในปัจจุบันได้อย่างไรบ้าง โดยเฉพาะเรื่องเสรีภาพของมนุษย์ภายใต้การปลดแอกจากระบบทุนนิยม

การยึดครั้งนี้เป็นไปเพื่อการปลดปล่อย: ว่าด้วยการกระทำอันหาญกล้าของกองหน้าศิลปินมช.

กลางเดือนตุลาคมอันมืดมิดที่หวนกลับมาอีกครั้ง นักศึกษาและศิลปินผู้ทำการผลิตงานสร้างสรรค์ได้ทำลายโซ่ตรวนของอำมาตย์ศักดินาหน้าประตูหอศิลป์มช.ลงเสียสิ้น ผู้ก่อการกว่าร้อยชีวิตบุกเข้ายึดอาคารที่อ้างว่าเป็นของมช. แต่น่าเสียดาย มันไม่เคยเป็นของประชาคมชาวมช.เลยสักเสี้ยววินาที…

“มันเป็นการต่อสู้ทางชนชั้น ไม่มีวิธีอื่นแล้วจริงๆ”: สัมภาษณ์แอดมิน ‘ทะลุแก๊ซ’

สัมภาษณ์แอดมินเพจทะลุแก๊ซ กลุ่มผู้ชุมนุมจากแยกดินแดง กรุงเทพฯ ที่ออกมาต่อสู้ปะทะกับตำรวจอย่างไม่หยุดหย่อน พวกเขาเป็นแค่เด็กวัยรุ่นเลือดร้อนเท่านั้นหรือเปล่า อะไรคือสาเหตุที่ทำให้ทะลุแก๊ซแตกต่างจากกลุ่มชุมนุมอื่นๆ และทำไมพวกเขาถึงมองว่ามันคือความชอบธรรมแล้วในการออกมาต่อสู้กับตำรวจด้วยวิธีที่หลายคนคิดว่ามันคือความรุนแรง

โปรดอยู่ร่วมกันอย่างห่วงใย: การสร้างความเอาใจใส่และความยั่งยืนในกลุ่มแอคทิวิสท์

อะไรทำให้พวกเราหมดไฟกับการทำกิจกรรมหรือการเคลื่อนไหว คุณมีความอึดอัดใจในการสื่อสารกับสมาชิกคนอื่นๆ หรือไม่ รู้สึกไหมว่าตนเองไม่ถูกให้ความสำคัญหรือถูกกีดกันออกไป และใครมีโอกาสที่จะครองอำนาจหรือทุนทางสังคมมากที่สุดในกลุ่ม บทความนี้จะช่วยทำให้เราเห็นถึงพลวัตของขบวนการเคลื่อนไหวที่มักจะบอกว่า “ปราศจากลำดับชั้น” ในกลุ่ม แต่แท้จริงแล้วกลับซุกซ่อนไปด้วยอำนาจที่มองไม่เห็นแต่ส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อสมาชิกกลุ่ม แล้วนักเคลื่อนไหวจะดูแลกันและกันอย่างไรดี ภายใต้การกดขี่ในสังคมทุนนิยมที่กดดันให้เราต้องทำงานและทำงาน โดยที่ไม่เคยรู้สึกว่าตนเองดีพอ

ไรเดอร์ทุกแห่งหนจงรวมตัวกัน: บทสัมภาษณ์สหายจากสหภาพไรเดอร์

บทสัมภาษณ์ตัวแทนสหภาพไรเดอร์ กลุ่มคนที่ลุกขึ้นมาเรียกร้องความเป็นธรรมจากระบบทุนนิยม ที่ทำให้ความรับผิดชอบตกเป็นของคนทำงาน ไร้ซึ่งสวัสดิการและความมั่นคง ไม่ต่างอะไรจากการเป็นทาส พวกเขาเริ่มต้นก่อตั้งสหภาพได้อย่างไร ผมตอบรับเป็นแบบไหน และพวกเขามีเป้าหมายในอนาคตอย่างไร ติดตามได้ในบทสัมภาษณ์นี้

ประวัติศาสตร์ขบวนการอนาธิปไตยเกาหลี

อนาธิปไตยนั้นดำรงอยู่ในประวัติศาสตร์ของมนุษย์มายาวนานนับพันปี ไม่เว้นแม้แต่ดินแดนตะวันออกไกลอย่างจีน เกาหลี และญี่ปุ่น บทความที่ 9 ในขบวนการเคลื่อนไหวรอบโลกจะพาคุณไปทำความรู้จักต้นกำเนิดอนาธิปไตยสมัยใหม่ของเกาหลี ที่เริ่มต้นตั้งแต่การรุกรานของจักรวรรดิญี่ปุ่น และผ่านศึกมามากมายจากทั้งกับเจ้าจักรวรรดิเอง และสหภาพโซเวียตยุคสตาลิน อย่างน้อยเราควรรับรู้ว่าพวกเขามีตัวตนอยู่จริง การเคลื่อนไหวเหล่านั้นเคยเกิดขึ้นจริง และยังคงส่งผลสืบเนื่องมายังนักอนาธิปไตยเกาหลีรุ่นใหม่ๆ ในปัจจุบัน

คอมมิวนิสม์อันมีชีวิตจากสำนึกของรากหญ้า (Abahlali baseMjondolo)

บทความที่ 8 ในซีรีย์ขบวนการเคลื่อนไหวทั่วโลก Abahlali baseMjondolo คือขบวนการรากหญ้าในแอฟริกาใต้ที่มุ่งสร้างสังคมการเมืองของคนจน เน้นการกระจายศูนย์อำนาจ การตัดสินใจร่วมกัน ปัญหาที่อยู่อาศัยและที่ดิน และคงความเป็นอิสระไม่พึ่งพาองค์กรอำนาจใดๆ พวกเขาต้องการสร้างการเมืองที่ทุกคนมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง การเมืองที่เรียกว่า “คอมมิวนิสม์ที่มีชีวิต”

สากลนิยมของเหล่าสตรีเพื่อการต่อต้านปิตาธิปไตยระดับโลก

บทความนี้โฟกัสไปที่การมองปัญหาเรื่องปิตาธิปไตยระดับโลกที่ถูกผสานเข้ากับระบบทุนนิยมและการเมืองอัตลักษณ์ เรากำลังอยู่ในยุคของการเคลื่อนไหวสตรีนิยมแนวแม่ประนอม (ประนีประนอมกับทุนนิยม) และแน่นอนว่านั่นไม่นำไปสู่อะไร
ในขณะเดียวกัน ฝ่ายซ้ายบางกลุ่มเองก็มีปัญหาเพราะไม่ค่อยจะมองเห็นความสำคัญของการปลดปล่อยผู้หญิงสักเท่าไหร่ หรือไม่ก็ลดลำดับความสำคัญลง “รอปฏิวัติเสร็จก่อนแล้วค่อยมาว่าเรื่องผู้หญิงนะ” เราจะทำอย่างไรในสภาวะที่ทุกฝ่ายหันหลังให้กับสตรีผู้ถูกกดขี่

เวียดนามเป็นประเทศสังคมนิยมหรือไม่

ลูน่าเป็น Youtuber ชาวเวียดนามที่มีชื่อเสียงในเรื่องสังคมนิยมแบบเวียดนาม โดยเนื้อหาบนช่องของเธอมักจะเป็นเรื่องการท่องเที่ยว การทำอาหาร และการพูดคุยเรื่องสังคมนิยม ซึ่งในบทความนี้เธอจะเล่าถึงความเป็นสังคมนิยมในเวียดนามตามแบบฉบับของเธอ พร้อมกับพาทุกท่านเรียนรู้ประวัติศาสตร์ของเวียดนามไปพร้อมกัน เนื่องด้วยบทความชิ้นนี้ถูกเขียนโดยลูน่า ซึ่งดัดแปลงมาจากวีดีโอในช่องของเธอในชื่อเดียวกัน ทุกอย่างที่เธอเสนอมาอาจไม่ใช่ข้อมูลในเชิงวิชาการแต่เป็นสิ่งที่เธออยากถ่ายทอดให้ทุกท่านได้รับรู้

การเข้ารหัสการสื่อสารสองทางช่วยเราสู้เผด็จการได้อย่างไร (End-to-end Encryption 101)

เทคโนโลยีการสื่อสารนั้นมีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อขบวนการเคลื่อนไหวทั่วโลก แต่ฝ่ายผู้มีอำนาจก็ไม่ได้นิ่งเฉยที่จะปล่อยให้ผู้ชุมนุมประท้วงทำตามอำเภอใจ หน่วยข่าวกรองของประเทศต่างๆ ล้วนมีเทคโนโลยีที่จะสกัดกั้น ดักจับ หรือล้วงข้อมูลสำคัญของผู้ที่เคลื่อนไหวทางการเมืองตลอดเวลา การใช้เทคโนโลยีจึงจำเป็นที่จะต้องรู้ทันปฏิบัติการเหล่านี้ และโต้กลับหรือต่อต้านด้วยวิธีที่ทำให้พวกเขาทำงานได้ยากขึ้น การเข้ารหัสแบบสองทาง (End-toend encryption) คือหนึ่งในระบบความปลอดภัยด้านการสื่อสารที่ทำให้รัฐบาลปวดหัวมานักต่อนัก (โดยเฉพาะพวกชอบเสือกชีวิตชาวบ้านอย่างหน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ) บทความนี้จะพาเราไปรู้จักว่า E2EE มีประโยชน์อย่างไร มีข้อจำกัดอะไรบ้าง และเราควรใช้มันในการสื่อสารเพื่อการเคลื่อไหวทางการเมืองหรือไม่

การยืนหยัดต่อต้านเหมืองถ่านหินของชาวอะบอริจินในออสเตรเลีย

การต่อต้านเหมืองถ่านหินของบริษัทอดานีคือการต่อสู้เพื่อทวงคืนเแผ่นดินของเหล่าชนพื้นเมืองอย่างอะบอริจินเผ่าวันกัน (Aboriginal Wangan) และจากาลิงกู (Jagalingou) แม้จะเจอกับอุปสรรคมากมายจากทั้งนักการเมือง ชั้นศาล และกฎหมายที่ไม่เป็นธรรม แต่กลยุทธ์ของพวกเขาใช้ในการต่อต้านนั้นสอนให้เรารู้ว่า สายใยอันลึกซึ้งของพวกเขาที่มีต่อผืนแผ่นดิน รวมถึงวัฒนธรรมชนพื้นเมืองนั้นมีพลังในการขับเคลื่นเพื่อทวงถามสิทธิ์ในผืนดินของพวกเขากลับคืนมาจากนักแสวงหากำไรที่ไม่ไยดีต่อธรรมชาติและโลกใบนี้

บทสัมภาษณ์อาสากลุ่มคนดูแลกันเอง: แคมป์แรงงาน

ตั้งแต่ล็อกดาวน์รอบล่าสุด คนงานต่างชาติในกรุงเทพก็ถูกขังอยู่ในแคมป์ ไม่สามารถเข้า-ออกได้ กลุ่มเปราะบางและถูกกดขี่ที่สุดในประเทศกำลังประสบวิกฤต ดินแดงเลยคุยกับแอคติวิสท์จากกลุ่มคนดูแลกันเอง กลุ่มอาสาสมัครจัดตั้งในลักษณะความสัมพันธ์แบบแนวราบที่ช่วยเหลือของกินของใช้และหยูกยาให้กับแคมป์คนงานต่างๆ เพื่อสอบถามความถึงสถานการณ์ปัจจุบันและทิศทางในอนาคต

มารู้จักกับ EZLN: ขบวนการการต่อสู้ของชนพื้นเมืองเม็กซิโก

รู้จักกับซาปาติสตา (EZLN) ขบวนการเคลื่อนไหวชนพื้นเมืองเม็กซิโก ที่ดำเนินการต่อสู้กับรัฐเม็กซิกันอย่างต่อเนื่องเพื่อที่จะรักษาไว้ซึ่งอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของพวกเขา แต่ EZLN ไม่ใช่ขบวนการชนพื้นเมืองชาตินิยมแบ่งแยกดินแดนหรือขบวนการต่อสู้เพื่อความเป็นเอกราชแต่อย่างใด กล่าวคือพวกเขาไม่ได้จองจำตัวตนของเขาเองไว้ในอุดมการณ์แค่แบบเดียว

การเรียกร้องตั้งสหภาพแรงงานระดับชาติของพนักงานส่งอาหารในไต้หวัน

เบื้องหลังความสะดวกสบายของผู้บริโภคและ “ดิจิทัลโซลูชัน” ของแอพพลิเคชันสั่งอาหารแบบเดลิเวอรี่นั้นซุกซ่อนไว้ซึ่งคนงานนับหมื่นที่ต้องทำงานอย่างหนักและได้ค่าแรงต่ำกว่ามาตรฐาน ขบวนการแรงงานในไต้หวันที่เติบโตขึ้นเรื่อยๆ กำลังผลักดันให้เกิดสหภาพแรงงานระดับชาติ

ภาพรวมของสงครามกลางเมืองในซีเรีย

ชวนมาทำความเข้าใจถึงสงครามกลางเมืองซีเรียที่ปะทุและดำเนินไปอย่างดุเดือดในช่วงทศวรรษก่อน จากอาหรับสปริงสู่กองกำลังซีเรียเสรี กลุ่ม ISIS การแทรกแซงจากภายนอก และกลุ่มพันธมิตร-ศัตรู ที่มีความซับซ้อนอย่างมาก บทความนี้จะให้ภาพรวมทั้งหมดของสถานกาารณ์ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

Michael Hardt: กระบวนการของความรัก

ณ ที่แห่งนี้คือปริศนาเกี่ยวกับความรัก ความรักคือเหตุการณ์หนึ่งที่ปรากฏขึ้นจากภายนอกและเข้ามาพังทลายเวลาออกเป็นสองส่วน มันทุบทำลายโครงสร้างของโลกที่คุณรู้จักเสียจนป่นปี้และสร้างโลกใหม่ขึ้นมา ในความรัก คุณสูญเสียตัวตนและได้รับการดำรงอยู่ใหม่ เรือนร่างใหม่ คุณถูกสร้างขึ้นมาอีกครั้ง แต่ถ้าหากความรักคือเหตุการณ์ในลักษณะดังกล่าวที่อยู่ภายนอกเวลา เราก็คงไม่อาจจะใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับมัน เพราะแทบเป็นไม่ได้เลยที่จะอยู่ภายใต้ความเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องตลอดเวลา

ความรุนแรงของตำรวจ : วิธีการที่ผู้ประท้วงทั่วโลกใช้ต่อต้านความรุนแรงที่มาจากรัฐ

กองกำลังตำรวจทั่วโลกมีกลวิธีในการจัดการควบคุมการประท้วงที่พวกเขาใช้ร่วมกัน และผู้ประท้วงก็ควรมีกลวิธีในการป้องกันตัวเองเช่นเดียวกัน บทความชิ้นนี้พาสำรวจขบวนการเคลื่อนไหวประท้วงอันแตกต่างหลากหลายและวิธีการที่พวกเขาใช้ในการรับมือความรุนแรงของตำรวจ พร้อมเคล็ดลับแบบต่าง ๆ ที่ผู้มีส่วนร่วมในการประท้วงนิยมใช้กัน

ผู้หญิง ชีวิต อิสรภาพ: ขบวนการปลดปล่อยผู้หญิงเคอร์ดิสถาน

ผู้หญิง ชีวิต อิสรภาพ ประวัติศาสตร์ย่นย่อของขบวนการปฏิวัติโดยผู้หญิงชาวเคิร์ด แม้จะหลากหลายกลุ่มแต่เป้าหมายเดียวกัน นั่นคือการปลดแอกผู้หญิงออกจากโครงสร้างที่กดขี่ทุกรูปแบบ เพราะเสรีภาพไม่อาจเกิดขึ้นได้หากผู้หญิงยังคงเป็นทาส การต่อสู้ยังคงดำเนินต่อไปแม้จะมีผู้ที่เสียสละชีวิตไปหลายร้อยคนก็ตาม

ผู้หญิงกับอนาธิปไตย

สตรีถูกดึงดูดโดยแนวคิดอนาธิปไตยเพราะมันคือหนทางไปสู่การปลดแอกตนเอง แต่ความเป็นจริงเหล่าสตรีกลับต้องเผชิญการเหยียดหยามจากผู้ชายในขบวนการ และนักอนาธิปไตยของแรกอย่างพรูดองยังมองว่าผู้หญิงเป็นแค่ “เครื่องสืบพันธุ์” นี่ช่างเป็นความน่าหนักใจที่ขบวนการซึ่งเชิดชูความเท่าเทียมกลับมีทัศนคติอันเลวร้ายเช่นนี้ แต่ในประวัติศาสตร์การต่อสู้ ผู้หญิงมีบทบาทมากมาย และมีนักอนาธิปไตยหญิงจำนวนหนึ่งที่โดดเด่นไม่แพ้ผู้ชาย

เผด็จการฟาสซิสต์ยุโรปแบบไทย ๆ

ด้วยคำสั่งปรับเปลี่ยนวัฒนธรรม รัฐนิยม 12 ข้อได้ถูกประกาศใช้ ซึ่งคำสั่งนี้ประกอบด้วยทั้ง เรื่องการแต่งกายของประชาชนชาวไทย เรื่องภาษาและหนังสือไทยกับหน้าที่พลเมืองดี รวมไปถึงเรื่องกิจวัตรประจำวันว่าควรกินหรือนอนอย่างไรเวลาเท่าใด ซึ่งในเมื่อก่อนนั้นถือว่าเป็นเรื่องแปลกใหม่ ทั้งข้อต่าง ๆ ในประกาศฉบับนี้ใช้บังคับกับทุกสิ่งเท่าที่จะเป็นไปได้ ด้วยเป้าหมายเพื่อสร้างนิยามความเป็นไทยของตัวเองและเผยแพร่ความเป็นไทยไปทั่วแผ่นดิน

แถลงการณ์ 4 พฤษภาคม

เมื่อร้อยปีก่อน กลุ่มนึกศึกษาสี่พฤษภาฯได้แรงบันดาลใจจากการเรียกร้องให้สู้เพื่อเอกราชและกำจัดผู้ทรยศชาติ เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคมนักศึกษาจึงปฏิเสธการเข้าชั้นเรียน แรงงานนัดหยุดงาน พ่อค้าวาณิชปฏิเสธตลาด ประชาชนทุกหนแห่งเข้าร่วมกับคลื่นแห่งการต่อต้านสินค้าจากญี่ปุ่นในขบวนการต่อต้านจักรวรรดินิยมและศักดินาที่ขยายตัวออกไปดั่งไฟป่าที่โหมไหม้ไปทั้งประเทศ นี่คือการปะทุครั้งใหญ่ของมวลชน และเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่ชนชั้นแรงงานของจีนก้าวขึ้นมาเป็นพลังสำคัญในฐานะพลังอิสระ สิ่งนี้ก่อให้เกิดธรรมเนียมอันน่าปลื้มปีติของการเคียงบ่าเคียงไหล่กันระหว่างปัญญาชนฝ่ายก้าวหน้าและชนชั้นแรงงาน

รจาวา ถอดความจากการสัมภาษณ์ผู้อาศัย ณ แดนดินถิ่นในฝันของใครหลายคน

หลายคนคงประทับใจโรจาวา จากที่ได้อ่านในบทความของเราหรือได้ดูจากคลิปวีดีโอของพูดไปแล้ว ครั้งนี้ทาง #Dindeng จึงพาเราเข้าใกล้แดนดินถิ่นนั้นมากขึ้นไปอีก ด้วยการสัมภาษณ์สายตรงไปถึงอาสาสมัครที่ตั้งใจจะอยู่ที่นั่นตลอดชีวิต (เขาใช้ชีวิตอยู่ที่นั่นเป็นเวลากว่าปีนึงแล้ว) เราได้จัดตั้งการประชุมสายจากมหาอาณาจักรล้านนาและเมืองเล็กๆ ในยุโรป ไปถึงใจกลางสหพันธ์ประชาธิปไตยโรจาวา ภายใต้สัญญาณอินเตอร์เน็ตที่ฝากฝั่งหนึ่งต้องเสียเงิน กับอีกที่หนึ่งใช้การได้ฟรี …

ราคาของความรู้

กล่าวโดยสรุป ค่าใช้จ่ายสำหรับการตีพิมพ์วารสารได้ลดลงเนื่องจากค่าใช้จ่ายในการเรียงพิมพ์ได้ถูกย้ายจากสำนักพิมพ์ไปสู่ผู้เขียน และค่าใช้จ่ายสำหรับการตีพิมพ์รวมทั้งการกระจายต่างลดลงอย่างสำคัญเมื่อเทียบกับที่มันเคยเป็น กลับกัน จำนวนเงินที่ถูกใช้ไปโดยหอสมุดของมหาวิทยาลัยเพื่อซื้อนิตยสารดูเหมือนจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เหตุใดบรรดานักคณิตศาสตร์ผู้มีส่วนร่วมในการใช้แรงงานโดยสมัครใจและนายจ้างของพวกเขาจึงยังต้องจ่ายเงินเพื่อการบริหารที่มูลค่าของมันไม่ทัดเทียมกับราคาที่ต้องจ่ายไป ?

หากจะกู้โลก จงหยุดทำงานเสีย

เจ็ดสิบเปอร์เซ็นต์ของก๊าซเรือนกระจกถูกปล่อยออกมาจากโครงสร้างพื้นฐาน พลังงาน การขนส่ง การก่อสร้าง ที่เหลือเกือบทั้งหมดมาจากอุตสาหกรรม ในขณะที่สามสิบเจ็ดเปอร์เซ็นต์ของแรงงานในอังกฤษรู้สึกว่างานของพวกเขาเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็นโดยสิ้นเชิง หากพวกเขาสามารถหายไปในวันพรุ่งนี้ โลกก็จะไม่แย่ไปกว่านี้ หากคิดแบบคณิตศาสตร์พื้นฐาน และหากคนงานเหล่านั้นถูก พวกเราสามารถลดภาวะโลกร้อนได้ด้วยการกำจัดงานไร้สาระทิ้งไป

ค่าแรงสำหรับนักเรียน

นักเศรษฐศาสตร์ส่วนมากลงความเห็นว่า “งานในโรงเรียนเป็นทั้งการบริโภคและการลงทุน” ดังนั้น คำตอบของพวกเขาต่อคำถามว่าทำไมต้องเป็นงานในโรงเรียนคือ การเล่าเรียนที่คุณได้รับนั้นมอบสิ่งที่ดีให้แก่คุณ ไม่เฉพาะแค่ว่าคุณกำลังลงทุนให้กับตัวเองซึ่งสามารถคาดว่าคุณจะได้รับงานที่ให้ค่าแรงสูงในอนาคต แต่ยังเป็นเพราะว่าการเล่าเรียนนั้นสนุก พวกเราสามารถคิดเรื่องนี้ยังจริงจังได้หรือไม่

สนทนากับสหายในพม่า ว่าด้วยทิศทางการประท้วงรัฐบาลทหาร

รัฐประหารที่พม่าเมื่อเดือนกุมภาพันธ์นั้นตามมาด้วยการชุมนุมประท้วงจากประชาชนที่ไม่ยอมจำนน พวกเขาถูกรัฐทหารใช้ความรุนแรงเพื่อปราบปราม บ้างบาดเจ็บ บ้างถูกจับกุม และเลวร้ายที่สุดคือเสียชีวิต นี่คือการต่อสู้ที่ไม่อาจจบสิ้นได้โดยง่าย เหล่าผู้ชุมนุมและแกนนำจำต้องค้นหายุทธวิธีในการต่อต้านขัดขืน เพื่อนำเอาศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และชีวิตที่เป็นอิสระกลับคืนมา บทสัมภาษณ์สั้นๆ ชิ้นนี้จะช่วยให้เราเข้าใจทิศทางของสหายในพม่าต่อการประท้วงที่กำลังเกิดขึ้น

ประกาศเกี่ยวกับห้องสมุดอนาธิปไตยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ห้องสมุดอนาธิปไตยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (The Southeast Asian Anarchist Library) เป็นภารกิจล่าสุดของห้องสมุดอนาธิปไตย ที่รวบรวมงานเขียนเกี่ยวกับอนาธิปไตยในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรืองานเขียนที่เป็นภาษาในกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เอาไว้ด้วยกัน

กรณีแปลก ๆ ของเจฟรีย์ เอ็ปสไตน์ (Jeffrey Epstein)

ถ้าจะให้พูดสั้น ๆ ง่าย ๆ เอ็ปสไตน์นั้นเป็นทั้ง แมงดา-เฒ่าหัวงู-โคแก่กินหญ้าอ่อน มืออาชีพที่ร่ำรวย และมีเครือข่ายทางการเมืองที่ดีอย่างเหลือเชื่อ เขามีเกาะส่วนตัวของตัวเองนอกชายฝั่งของสหรัฐอเมริกา ที่ซึ่งเขาจะให้ทาสทางเพศสาวของเขาคอยต้อนรับแขกผู้มีอำนาจที่บินไปที่นั่นด้วยเครื่องบินส่วนตัวของพวกเขา ซึ่งเขาตั้งชื่อเล่นว่า “สายด่วนโลลิต้า” ‘The Lolita Express’

ยุทธศาสตร์การปฏิวัติ

ยุทธศาสตร์ 11 ข้อดังต่อไปนี้ เป็นการสรุปสั้นๆ ยุทธศาสตร์การปฏิวัติของชนชั้นกรรมาชีพในประวัติศาสตร์โลกตามการจำแนกในคู่มือ หมวดหมู่นโยบายทางทหารการปฏิวัติ (Categories of Revolutionary Military Policy) เขียนโดย T. Derbent สหายคอมมิวนิสต์สายยุทธศาสตร์การทหารจากประเทศเบลเยี่ยม

Sindhiyani Tehreek: สตรีนิยมปฏิวัติใน Sindh?

ภายใต้สังคมศักดินาและปิตาธิปไตยที่ชายเป็นใหญ่ครองเมือง ที่ที่เกียรติยศยังคงได้มาจากการสังหารฆ่าฟัน ที่ที่อัตราการอ่านออกเขียนได้ในแถบชนบทนั้นแทบไม่ถึงหนึ่งในสี่ ความรุนแรงในครอบครัวไม่แม้แต่จะถูกจดจารลงบันทึกประจำวัน แล้วหญิงสาวชาวชนบทเหล่านี้สามารถนำการต่อต้านขัดขืนระบอบเผด็จการอันป่าเถื่อนที่สุดของปากีสถานได้อย่างไร? สิ่งไหนจะเป็นบทเรียนให้กับขบวนการสตรีนิยมปากีสถานที่ลุกขึ้นมาสู้ในสมัยนี้ได้บ้าง? ที่จริงแล้ว เราสามารถเรียก Sindhiyani Tehreek ว่า ‘สตรีนิยม’ ได้หรือไม่? นี่คือบางคำถามที่ผมหวังจะหาคำตอบให้ได้

ทำไมเราต้อง PC ? เมื่อทุกคุณค่าทางสังคมนั้นมีค่าเสมอกัน

ดังนั้น เมื่อมองย้อนกลับมาในความเป็นเสรีนิยมอันเป็นบ่อเกิดของการ PC โดยเสรีนิยมนั้น ได้สถาปนาความเท่าเทียมกันของทุกคุณค่าทางสังคม (value) ที่เป็นส่วนหนึ่งของความหลากหลายทางวัฒนธรรม (multiculturalism) ความเท่าเทียมกันหรือการนำเอาทุกคุณค่า หรือทุกวัฒนธรรมมาวางไว้อยู่บนระนาบเดียวกันก็เป็นไปเพื่อความเท่าเทียมและให้เกียรติทุก ๆ คุณค่า แต่ทว่า ปัญหาของเสรีนิยมเองก็กลับมาที่ความอดทนอดกลั้น ที่มีปัญหาเอง…

รัฐประหารในพม่า (Burma coup)

So the million dollar question regarding the coup is: Why now? That’s what’s confusing so many Burma watchers.

คำถามโลกแตกเกี่ยวกับการรัฐประหารครั้งนี้ก็คือ ทำไมเป็นตอนนี้? คำถามนี้กวนใจผู้ติดตามสถานการณ์ในพม่าตอนนี้อย่างยิ่ง

ค่าแรงในฐานะการต่อต้านงานบ้าน

พวกเขาพูดว่ามันคือความรัก แต่พวกเราจะบอกว่ามันคืองานที่ไร้ค่าแรง
ในหลายครั้ง ความยากลำบากและความสับสนที่บรรดาผู้หญิงแสดงออกมาระหว่างการถกเถียงเรื่องค่าแรงสำหรับงานบ้านเกิดขึ้นมาจากข้อเท็จจริงที่ว่าพวกเธอลดทอนค่าแรงให้กลายเป็นแค่เพียงสิ่งของ…

นิเวศวิทยาแห่งการปลดแอก: ขบวนการ Mukti Bahini, แม่น้ำ และการคลี่คลายตัวของปัญหาปากีสถาน

เรื่องเล่ากระแสหลักเกี่ยวกับสงครามปี 1971 แทบไม่ให้ความสนใจบทบาทของนิเวศวิทยาและความรู้เหล่านี้ของชาวนาในการสร้างชาติบังคลาเทศเลย ชาวนาใช้ยุทธภูมินิเวศวิทยา (ecological landscape) ที่พวกเขารู้และรักเป็นหัวใจสำคัญในการต่อสู้เพื่อการปลดแอก ความรู้กระแสรองของชาวนาสามัญนี่แหละที่ช่วยปลดปล่อยบังคลาเทศ มากว่าความรู้ของชนชั้นนำหรือพวกกระฎุมพีเสียอีก

ปืนใหญ่ทั้งปวงจะขึ้นสนิมอย่างเงียบงัน: จดหมายข่าว 50 วินาที (2020)

ปีนี้ [2020] ของเรามืดหม่นเนื่องด้วยโรคระบาดระดับโลก (pandemic) เจ้าไวรัสแพร่กระจายทำให้สังคมทั่วทั้งโลกเป็นอัมพาตอย่างรวดเร็ว รัฐบาลบางแห่งมีมาตรการที่ชาญฉลาด มีหลักการทางวิทยาศาสตร์ และมีมนุษยธรรมมากกว่าที่อื่นในการตอบสนองต่อการระบาดครั้งนี้ หลายที่ (แต่ไม่ใช่ทั้งหมด) เป็นรัฐบาลที่บริหารงานด้วยคุณค่าแบบสังคมนิยม หนึ่งในนั้นคือรัฐเกรละของอินเดียซึ่งตั้งอยู่ตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ ประกอบไปด้วยประชากร 35 ล้านคน และปกครองโดยพรรคแนวหน้าประชาธิปไตยฝ่ายซ้าย (Left Democratic Front: LDF)

ฟรีแลนซ์ และจริยศาสตร์การทำงานแบบโปรแตสแตนท์

ภาพยนต์ ฟรีแลนซ์ ห้ามป่วย ห้ามพัก ห้ามรักหมอ (2015) ที่กำกับโดย นวพล ธำรงค์รัตนฤทธิ์ เป็นตัวอย่างที่หาได้ยากของภาพยนต์ไทยที่มีเนื้อหาแบบมาร์กซิสต์ โดยภาพยนต์เรื่องนี้ได้แฝงไปด้วยมุมมองการวิพากษ์ต่อระบบทุนนิยมและจริยศาสตร์การทำงานแบบโปรแตสแตนท์แบบมาร์กซิสต์ที่เราทั้งแบบแนบเนียนและตรงไปตรงมา

ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ฉบับกะทัดรัด

ระหว่างที่พำนักอาศัยอยู่ ณ ประเทศไทยเป็นเวลาหลายปี ผมเผชิญกับสถานการณ์ที่จำเป็นต้องอธิบายเรื่องศาสนายูดาย (Judaism) อยู่บ่อยครั้ง ทั้งผมและภรรยาที่ไม่ได้นับถือศาสนาใดๆ ด้วยกันทั้งคู่ ต่างเติบโตมาในครอบครัวชาวยิว ไม่แปลกเลยที่ปกติแล้วเราจะเจอกับชาวไทยที่พูดกับเราว่า ‘โอ้คุณเป็นยิวหรอ อิสราเอลใช่ไหม เป็นประเทศที่ดีนะ…’ แล้วพวกเขาก็ต้องประหลาดใจที่เราพยายามจะอธิบายว่าเราไม่ชอบอิสราเอลและจุดยืนทุกสิ่งอย่างของประเทศนั้นอย่างไรบ้าง…

ยกเลิกเมืองหลวง

การจินตาการถึงระบบการปกครองแบบรัฐที่ไม่มีเมืองหลวง อาจจะดูเป็นไปไม่ได้ในโลกของความเป็นจริง แต่มีประเทศหลายๆ ประเทศที่มีลักษณะของความเป็น Capitalless Country ไม่ว่าจะประเทศที่มีขนาดเล็กหลายๆ ประเทศที่มีเมืองเดียว City-states เช่น Singapore, Vatican, Monaco หรือประเทศที่มีลักษณะ Countries with no cities ซึ่งเป็นประเทศที่มีจำนวนประชากรที่น้อยมาก เช่น Nauru, Tavalu ซึ่งตัวอย่างที่ยกมานั้นจะมีลักษณะพิเศษในตัวมันเองทั้งขนาด หรือจำนวนประชากร แต่ก็ยังมีอีกประเทศหนึ่ง นั้นคือ Switzerland ที่มีขนาดและประชากร เทียบเท่ากับประเทศอื่นๆ แต่ Switzerland กลับไม่มีเมืองหลวงอย่างเป็นทางการ

“ยกเลิกเมืองหลวง” อาจจะฟังดูแล้วไม่รู้ว่ามันคืออะไร? ยกเลิกไปทำไม? เพื่ออะไร? ต้องการอะไร? เอาจริงๆ ก็ยังไม่รู้ว่าจะนำไปสู่จุดไหน แต่เราก็พยายามทดลองแตะขอบเขตของความสามัญ ความปกติ ความเป็นไปได้ต่างๆ เพื่อให้เกิดการพูดคุยถึงทั้งสิ่งที่เป็นปัญหา และไม่เป็นปัญหา ในภาวะที่สังคมกำลังมีแรงผลักดันที่นำไปสู่สิ่งต่างๆ ………

ทำไมฉันถึงไม่เป็นเฟมินิสต์: วงสนทนาเรื่องเฟมินิสต์ผ่านกิจกรรม Reading Group

ชวนคุยเรื่อง Feminism ผ่านหนังสือ Why I am not a Feminist ของ Jessa Crispin เพื่อดูข้อเสนอที่วิพากษ์ขบวนการเฟมินิสต์ในปัจจุบันจากกรอบของสังคนิยม

เผด็จการโควิด และการผูกขาดอำนาจทางการตลาด

เราได้อยู่กับโรคระบาดโควิด-19 นี้มาเป็นระยะเวลาประมาณหนึ่งปีแล้ว แน่นอนว่ามาตรการที่รัฐต่าง ๆ นำมาใช้ในการควบคุมหรือป้องกันการระบาดของโรคนี้ก็ย่อมเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพของประชาชน เพราะการติดต่อของโรคนั้น สามารถติดต่อได้ผ่านสารคัดหลั่ง ซึ่งก็มีสาเหตุมาจากการปฏิสัมพันธ์กัน สัมผัสกัน ใกล้ชิดกันของมนุษย์ ดังนั้น รัฐที่ต้องการควบคุมการระบาด จึงต้องห้ามไม่ให้ผู้คนส่งผ่านสารคัดหลั่งสู่กันให้ได้มากที่สุด อันเป็นเหตุให้ต้องใช้มาตรการล็อคดาวน์ (lockdown) หรือการปิดบ้านปิดเมืองนั่นเอง ซึ่งสาเหตุของการระบาดของโรคนี้ จึงนำมาสู่สภาวะพิเศษ หรือสภาวะฉุกเฉิน เป็นที่มาของการประกาศใช้ “สภาวะยกเว้น” ซึ่งเป็นการนำอำนาจเผด็จการมาใช้โดยชอบธรรม ภายใต้ข้ออ้างของการระบาดของโรคโควิด-19 จึงเป็นที่มาของ “เผด็จการโควิด”

บทนำโคตรจะย่อ: ภาวะอำนาจคู่ (Dual Power) ในรัสเซีย 1917

การปฏิวัติเดือนตุลาคม 1917 ในรัสเซียเป็นกระบวนการทางประชาธิปไตยที่ต่อเนื่องยาวนาน การชี้ชัดจุดเริ่มต้นจุดใดจุดหนึ่งในประวัติศาสตร์นั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้ เป้าหมายของบทความนี้จึงต้องการเกริ่นนำอย่างย่นย่อที่สุด เพื่อให้ผู้อ่านและผู้ฟังได้เข้าใจสถานการณ์ ความคิด และปฏิบัติการที่รายล้อมสิ่งที่เรียกว่า Dual Power เพื่อให้การศึกษาทำความเข้าใจและถอดบทเรียนไปใช้ได้ง่ายยิ่งขึ้น ทั้งนี้จะเขียนในรูปแบบแนะนำตัวละคร สถานที่ และลำดับเวลาตามระบบปฏิทินสมัยเก่าที่รัสเซียใช้กันในสมัยนั้น เพื่อให้ผู้อ่านฟัง podcast ได้อย่างราบรื่นมากยิ่งขึ้น

นิเวศวิทยาสังคม: มนุษย์นิยมเชิงนิเวศ โดย Daniel Chodorkoff

บทความสั้นๆ ชิ้นนี้ให้ภาพรวมขององค์ความรู้ที่เรียกว่า นิเวศวิทยาสังคม ซึ่งเป็นแนวคิดว่าด้วยความสัมพันธ์ของมนุษย์กับโลกธรรมชาติ นิเวศวิทยาสังคมต้องการที่จะเสนอว่า ธรรมชาติกับมนุษย์นั้นไม่ใช่สิ่งที่แยกขาดจากกันในแบบที่เรามักเข้าใจ ไม่ว่าจะฝ่ายนักอนุรักษ์ที่ต้องการกีดกันมนุษย์ออกจากธรรมชาติ หรือฝ่ายก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและทุนนิยมที่จ้องจะล้างผลาญธรรมชาติ และมองธรมชาติในฐานะทรัพยากรที่จะไปหยิบมาใช้อย่างไรก็ได้

พญาอินทรี ไม่ใช่พี่ใหญ่ของพวกเรา: สหรัฐอเมริกา มิตรไม่แท้ ศัตรูถาวร?

เป็นเรื่องน่าเศร้าที่เราเริ่มเห็นสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นในขบวนการประชาธิปไตยของไทยเช่นเดียวกัน เราเริ่มเห็นบัญชีผู้ใช้ทางทวิตเตอร์ที่มีธงชาติอเมริกาประดับบนชื่อ น่าเสียดายที่เราจำเป็นต้องกล่าวให้ชัดว่า อเมริกานั้นไม่ใช่พี่ใหญ่หรือมิตรสหายของเรา อันที่จริงสหรัฐฯสนับสนุน และหลายครั้งเป็นผู้ก่อการรัฐประหารต่อรัฐบาลที่ได้รับการเลือกตั้งมาอย่างเป็นประชาธิปไตยนับครั้งไม่ถ้วน

ย้อนคิดสภาวะ “การเมืองที่แท้จริง” ของสลาวอย ชิเชก กับสถานการณ์ในปัจจุบัน

พวกเขาจะบอกว่าพวกคุณกำลังฝันอยู่ แต่พวกช่างฝันที่แท้จริงคือคนที่คิดว่าสิ่งต่าง ๆ จะดำเนินไปอย่างไม่สิ้นสุดตามทางของมัน แค่เปลี่ยนเสื้อผ้าหน้าผมสักหน่อยแค่นั้น เราจึงไม่ใช่พวกช่างฝัน; เราคือผู้ที่ตื่นขึ้นมาจากความฝันที่กำลังจะเปลี่ยนไปเป็นฝันร้าย เราไม่ได้ทำลายอะไรลงไป; เราแค่เป็นเพียงพยานที่กำลังมองเห็นระบบมันทำลายตัวเองลงอย่างช้า

เป็นคอมมิวนิสต์ซื้อของแบรนด์เนมได้หรือไม่?

คอมมิวนิสต์ไม่ได้ต่อต้านเทคโนโลยี ไม่ได้บูชาความยากลำบาก เราเพียงต้องการชีวิตที่ดีกว่าเดิม ชีวิตที่ดีกว่าเดิมหมายถึงการที่เราทุกคนอยู่ในสังคมที่มีพลังการผลิตที่ก้าวหน้า และสิ่งที่สังคมทุนนิยมให้ไม่ได้แต่สังคมคอมมิวนิสต์ให้ได้ก็คือ ข้อสมมติฐานที่ว่าเราทุกคนจะได้เป็นเจ้าของความมั่งคั่งที่เกิดจากพลังการผลิตที่ก้าวหน้าภายในสังคมทั้งหมด

กระต่ายกับเต่า: การแข่งขัน การแตกหัก และความไร้สาระ

นิทานเรื่องกระต่ายกับเต่า คืออุปมาที่ช่วยให้เรามองเห็นการแข่งขันที่แสนจะดูโง่เง่าไร้สาระ ทำไมกระต่ายจึงไปท้าเต่าแข่งทั้งที่รู้ว่าเต่าไม่มีทางชนะ แต่เมื่อเอามาวิเคราะห์กับระบบเศรษฐกิจในปัจจุบัน เราจะเห็นได้ว่าการแข่งขันระหว่างกระต่ายกับเจ่านั้นกำลังเกิดขึ้นจริง กระต่ายที่เป็นนายทุนใหญ่เพีบง 1% กับเต่าที่เป็นคนอีก 99% ที่เหลือ

เสรีภาพทางวิชาการไม่ได้หล่นมาจากบนฟ้า แต่มาจากการเปล่งเสียงของพวกเรา

จริยธรรมการวิจัยในคนไม่ได้มีปัญหาแค่เพียงความยุ่งยากของกระบวนการเพียงเท่านั้น แต่เป็นเรื่องของอำนาจนิยมของกลุ่มคนที่มีสิทธิ์กำหนด กะเกณฑ์ ตั้งกฏขึ้นมาโดยไม่สนใจเงื่อนไขที่ควรพิจารณา และนั่นคือสิ่งที่ทำทำให้เสรีภาพทางวิชาการสั่นคลอน และส่งผลไปถึงเสรีภาพทางชีวิตและการทำงานของแรงงานในมหาวิทยาลัยด้วย

ประชาธิปไตยหมายถึงอะไรกันแน่?

การปะทุขึ้นของขบวนการประท้วง ที่มีคนหนุ่มสาวชาวสยามเป็นแกนนำเมื่อเร็วๆ นี้ ได้ผุดออกมาทั้งกลางถนนและในทวีตภพ พวกเขาเรียกร้องหาประชาธิปไตย พวกเขาเปล่งเสียงตะโกนออกมา ซ้ำแล้วซ้ำอีก “เราต้องการประชาธิปไตย” ทว่าประชาธิปไตยในบริบทนี้หมายความว่าอะไรกันแน่?

นิเวศวิทยาสังคม กับเมอร์เรย์ บุคชิน

เราจำเป็นต้องทำความเข้าใจนิเวศวิทยาสังคม ซึ่งเป็นระบบที่มุ่งเปลี่ยนมุมมองของเราอย่างถึงรากถึงโคน เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของเรากับธรรมชาติ ลำดับชั้น (hierarchy) และการครอบงำ (dominance) เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการล่มสลายของระบบนิเวศน์ เรากำลังเผชิญกับวิกฤตการณ์ทางนิเวศวิทยาระดับโลก มหาสมุทร ผืนป่า ไร่นา แม้กระทั่งเมืองของเรากำลังถูกล้างบาง และทรัพยากรทางธรรมชาติของเราก็ใกล้หมดลงเต็มที ป่าถูกแทนที่ด้วยเกษตรกรรมเชิงเดี่ยวขนาดใหญ่ ผืนดินถูกฉาบทับด้วยคอนกรีต

สีน้ำเงินปะทะสีกากี เจ้าหน้าที่รัฐกับความไม่เดียงสา

ข่าวเด่นประเด็นร้อนวันนี้ คงหลีกไม่พ้นกรณีเจ้าหน้าที่ตำรวจผู้แสนอ่อนแอ ถูกสาดสีน้ำเงินเปรอะเปื้อนชุดสีกากีพระราชทานไปเสียมิได้ เราทุกคนต่างรู้ดีไม่ใช่หรือว่าคุณเจ้าหน้าที่ตำรวจเหล่านี้ก็เป็นมนุษย์เหมือนเรา มีลูกมีหลาน มีครอบครัว ต้องรับใช้นายตามคำสั่ง ปฏิบัติตามกฏหมายอย่างเคร่งครัด แล้วเหตุใดเล่า ความโกรธแค้นที่กระทำไปในนามของศิลปะ จึงต้องไปทำร้าย ทำลาย ชุดพระราชทานเหล่านั้นด้วย?

คนไม่มีสิทธิ์: ว่าด้วยชีวิตอันเปลือยเปล่าของเราทุกคน

กรณีผู้ลี้ภัยการเมืองชาวไทยที่ถูกบังคับให้สูญหายในประเทศเพื่อนบ้าน เราอาจจะทราบกันดีอยู่แล้วว่าเขาเหล่านั้นมีชื่อเสียงเรียงนามอะไรบ้าง แต่ที่อยากพูดถึงคือ เหตุการณ์เหล่านี้คือตัวอย่างของการที่องค์อธิปัตย์ได้ปลดเปลื้องสิทธิ์ความเป็นพลเมืองของพวกเขา ทำให้กลายเป็นชีวิตที่เปลือยเปล่า ไม่ว่าพวกเขาจะถูกกระทำเช่นไรก็ไม่สามารถเอาผิดใครได้

ชูสามนิ้วไม่ผิดกฎหมาย แต่ครูทำร้ายนักเรียนมีความชอบธรรม: โรงเรียนไทยกับความผิดที่อยู่เหนือกฎเกณฑ์

สังคมอุดมอำนาจนั้นให้ความชอบธรรมแก่ครูในการลงทัณฑ์โดยวิธีใดก็ได้โดยไม่คำนึงถึงกฎระเบียบ เช่น การตัดผมนักเรียนทั้งชายและหญิงเมื่อพบว่าทรงผมของพวกเขาผิดระเบียบ อันที่จริงกฎระเบียบว่าด้วยทรงผมก็เปลี่ยนมานานแล้ว แต่บังเอิญว่าตัวกฎระเบียบเองก็ไม่ถูกต้องตาม ‘ลักษณะในอุดมคติ’ ครูจึงสามารถลงโทษนักเรียนได้ตามที่พวกเขาเห็นว่าเหมาะสม ไม่มีใครเอาผิดครูที่ตัดผมนักเรียนได้ แม้ว่าจะเป็นการกระทำที่ขัดต่อกฎระเบียบของกระทรวงศึกษาธิการก็ตาม

บทวิพากษ์ว่าด้วยประชาธิปไตยปากว่าตาขยิบ และบริษัทที่ชื่อว่ามหาวิทยาลัย

สิ่งที่คณาจารย์ นักการเมืองและผู้บริหารมหาวิทยาลัยพึงกระทำก็คือ ต้องยืนยันในสิทธิ ดังกล่าวของนักศึกษาด้วยการออกมาปกป้องพวกเขา โอบอุ้มพวกเขา สนับสนุนพวกเขาและถึงที่สุดแล้วคือเข้าร่วมกับพวกเขา มิใช่การผลักไสและตัดช่องน้อยแต่พอตัว

เรากล้าจินตนาการถึงโลกที่ปราศจาก ‘งาน’ หรือเปล่า?

แทนที่พวกเราจะมุ่งทำลายล้างบรรดางานที่ได้รับค่าแรงให้หมดไป พวกเรากลับพยายามอย่างหนักเพื่อให้งานที่ไม่ได้ค่าแรงนั้นหมดไปแทน นี่คือสภาพของการลงหลักปักฐานของความคิดว่าด้วยการดำรงอยู่และความจำเป็นของงานที่ได้รับค่าจ้าง

คอกกั้นในตึกระฟ้าย่านสาทร และดอกทานตะวันของกินส์เบิร์ก

ในสังคมเมืองที่มีประชากรแออัด ฐานะส่งผลกับขนาดและสภาพแวดล้อมของสถานที่อยู่อาศัย ยิ่งบุคคลมีฐานะดี ก็มักจะเลือกสถานที่อยู่อาศัยที่กว้างขวางและมีสภาพแวดล้อมที่ดี

นักศึกษาทั้งหลาย บัดนี้จงเชื่อฟังแต่น้อย และต่อต้านให้มาก!

ในห้วงวิกฤตโรคระบาดโควิด-19 ได้เกิดการต่อสู้ขึ้นในแทบทุกส่วนของสังคมไม่เว้นแม้แต่สถาบันที่เรียกว่ามหาวิทยาลัย เมื่อประจักษ์ต่อผลกระทบอันหนักหน่วงทางเศรษฐกิจที่เกิดแก่ผู้ปกครอง บรรดานักศึกษาจำนวนหนึ่งก็เริ่มรณรงค์เพื่อเรียกร้องมาตรการช่วยเหลือจากมหาวิทยาลัย ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของการลดค่าธรรมเนียมการศึกษา คืนค่าเทอม ทุนการศึกษา การผ่อนผัน ฯลฯ

สวรรค์จากเถ้าถ่าน

ชาวโรจาวาได้ให้สัมภาษณ์ว่า “เราต่อต้านระบบอำนาจจากบนลงล่าง (top-down) เราต้องการระบบที่ปฏิบัติการจากล่างขึ้นบน” หลักการของคอมมูนคือ “ไม่มีใครรู้ดีว่าคุณหรือชุมชนของคุณต้องการอะไร มากไปกว่าคุณและชุมชนคุณเอง” นี่คือองค์กรทางสังคมแบบล่างขึ้นบน หรือเรียกว่าระบบแนวระนาบ (horizontal organisation of society) นั่นเอง

Brian Morris – มานุษยวิทยากับอนาธิปไตย

มานุษยวิทยากับอนาธิปไตยนั้นมี “ความเกี่ยวดองกันอย่างสมัครใจ” อยู่หลายทางด้วยกัน แม้ว่าสิ่งที่มานุษยวิทยาสนใจจะศึกษานั้นมีหลายหลาก ถูกซอยย่อยออกไป และการสำรวจของมันก็ค่อนข้างที่จะกว้าง เนื่องจากเป็นการศึกษาวัฒนธรรมของมนุษย์ แต่ในทางประวัติศาสตร์แล้วก็ยังมีความเฉพาะเจาะจงอยู่ นั่นคือการศึกษาสภาพสังคมก่อนที่จะมีรัฐ

BENJAMIN ZEPHANIAH – ทำไมผมถึงเป็นนักอนาธิปไตย

Peam Pooyongyut Benjamin Zephaniah เป็นกวี นักเขียน และนักเคลื่อนไหวชาวจาไมก้า เขามีผลงานมากมายที่ประจักษ์ต่อสาธารณะชน การอ่านบทกวีของเขานั้นผสมดนตรี dub เข้าไปด้วย เนื่องจากได้อิทธิพลจากวัฒนธรรมบ้านเกิด ข้อเขียนชิ้นนี้ถูกเผยแพร่ครั้งแรกในนิตยสาร Dog Section...

คนในกับการต่อต้านมหาวิทยาลัย

Peam Pooyongyut จากการประท้วงหนัดหยุดงาน การเข้ายึดพื้นที่ และการปราบปรามอย่างรุนแรงที่ผ่านมาไม่นาน มหาวิทยาลัยกำลังกลายเป็นสนามรบ แล้วสิ่งนี้มีความหมายอย่างไรกับนักศึกษาและคนที่ทำงานอยู่ในนั้น? *หมายเหตุผู้แปล: บทความนี้ใช้บริบทมหาวิทยาลัยในประเทศอังกฤษ...

เรากำลังจะตาย เพราะไม่มีพื้นที่สาธารณะ

Peam Pooyongyut อากาศเดือนเมษายนของเมืองไทยนั้นร้อนระอุเกินทน และโรคระบาดกำลังทำให้มันแย่เป็นสองเท่า ปกติแล้วในช่วงเวลานี้เรามักจะไปอยู่ตามร้านกาแฟหรือสถานที่ใดก็ได้ที่มีเครื่องปรับอากาศ แต่มาตรการเว้นระยะห่างทางสังคมทำให้สถานที่เหล่านี้ต้องปิดชั่วคราว...

เราจะไม่กลับไปสู่ภาวะปกติ เพราะความปกติไม่มีอยู่จริงในโลกของทุนนิยม

Peam Pooyongyut สถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ถูกมองจากแทบทุกฝ่ายว่าเป็นวิกฤต หรือสถานการณ์ที่ไม่ปกติ คำถามก็คือ แล้วก่อนหน้านี้มันมีความปกติด้วยหรือ? ความปกติ (normalcy) คืออะไร? และมันถูกกำหนดด้วยปัจจัยอะไรบ้าง อาจจะกล่าวได้ว่าความปกตินั้นไม่ใช่เรื่องสากล...

เสรีภาพที่ลิเบอร์รัลไทยต้องการ

Gabriel Ernst & Foxmean คุณรู้สึกและใช้เสรีภาพในการพูดอย่างไรบ้าง? เดือนพฤษภาคมปี้นี้ (2562) ธนาธรเขียนสเตตัสบนเพจเฟสบุ๊คว่า "[...]ผมขอเรียกร้องให้ประชาชนทุกคน อย่ายอมแพ้ต่อความอยุติธรรม และขอให้ร่วมมือต่อสู้เพื่อความถูกต้อง...

เป็น คะเรนนี

ในทุกๆ ปี หุบเขากะเหรี่ยงนั้นมีชีวิตชีวาด้วยเสียงร้องเพลงและการละเล่นของเด็กๆ ที่เดินดุ่มเข้าไปในป่า พวกผู้ใหญ่จะถือขวานและเลื่อยนำทางไปยังต้นไม้ใหญ่เพื่อโค่นมันลงมา พอกลุ่มที่เข้าไปในป่าแบกฟืนกลับมาที่หมู่บ้าน เหล่าผู้หญิงและเด็กเล็กๆ ก็จะรี่ออกมาจากกระท่อมของพวกเขา มีการเล่นดนตรีและการบูชายัญ ไก่ถูกเชือดและถอนขน เนื้อของมันถูกแจกจ่ายไปทั่วหมู่บ้านเพื่อแสดงความเป็นมงคล ความเป็นชุมชน และประเพณี

การเมืองใหม่ที่ไม่มีอะไรใหม่: ว่าด้วยวัฒนธรรมแรดิคัลที่แท้จริงในการเมืองไทย

Gabriel Ernst คุณเคยดูมิวสิควิดีโอของ YoungBong (YB) หรือ Juu4E ผ่านๆ ตามาบ้างหรือเปล่า? เป็นไปได้ว่าคุณอาจจะยังไม่เคย มิวสิควิดีโอเหล่านี้ถูกสร้างด้วยเงินทุนที่ไม่สูงมากนัก แต่พวกมันก็โด่งดังพอตัว ศิลปินที่ร่างกายและใบหน้าถูกตบแต่งด้วยรอยสักจำนวนมากเหล่านี้...

อนาธิปไตยคืออะไร? – บทที่ 2: ระบบค่าแรง

Peam Pooyongyut คุณเคยหยุดถามคำถามนี้กับตัวเองบ้างไหม: ทำไมคุณถึงต้องเกิดมาจากพ่อกับแม่ของคุณ ไม่ใช่คนอื่น? เอาล่ะ คุณน่าจะเข้าใจว่าผมกำลังจะพูดถึงอะไร ผมหมายความว่าความยินยอมของคุณไม่เคยถูกถามเลย คุณก็แค่เกิดมา ไม่มีโอกาสได้เลือกว่าจะเกิดที่ไหน หรือเกิดจากใคร...

อนาธิปไตยคืออะไร? – บทที่ 1: คุณอยากเอาอะไรออกไปจากชีวิต?

Peam Pooyongyut อะไรคือสิ่งที่ทุกคนต้องการที่สุดในชีวิต? คุณต้องการอะไรมากที่สุด? อย่าลืมว่าเราทุกคนล้วนเหมือนกัน ไม่ว่าคุณจะเป็นใคร ชายหรือหญิง รวยหรือจน สูงศักดิ์หรือต่ำต้อย ผิวขาว เหลือง แดง หรือดำ ไม่ว่าจะอยู่แดนดินแห่งใด เชื้อชาติไหน และศาสนาอะไร...

อนาธิปไตยคืออะไร ? – บทนำ

Peam Pooyongyut ผมอยากเล่าให้คุณฟังเกี่ยวกับอนาธิปไตย ผมอยากจะบอกคุณว่าอนาธิปไตยคืออะไร เพราะผมคิดว่ามันคงจะดีถ้าคุณรู้จักมันเสียก่อน อีกทั้งมันยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก และความเข้าใจที่มีต่อมันมักจะเป็นความเข้าใจผิดๆ แทบทั้งหมด ผมอยากบอกให้คุณรู้...