Peam Pooyongyut

สถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ถูกมองจากแทบทุกฝ่ายว่าเป็นวิกฤต หรือสถานการณ์ที่ไม่ปกติ คำถามก็คือ แล้วก่อนหน้านี้มันมีความปกติด้วยหรือ?

ความปกติ (normalcy) คืออะไร? และมันถูกกำหนดด้วยปัจจัยอะไรบ้าง อาจจะกล่าวได้ว่าความปกตินั้นไม่ใช่เรื่องสากล แต่เป็นการกำหนดจากสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพียงเท่านั้น การที่เราจะบอกว่าสถานการณ์ตอนนี้ปกติหรือไม่ เราย่อมไม่สามารถเป็นผู้กำหนดมัน ต้องรอผู้มีอำนาจเท่านั้นที่จะมาบอกเราว่าตอนนี้ปกติหรือยัง

นับตั้งแต่เกิดมาบนโลกนี้ ผมคิดว่าสภาวะการณ์ในช่วงต่างๆ นั้นไม่สามารถถูกเรียกว่าเป็นปกติได้เลย (ความคิดเหล่านี้เข้มข้นขึ้นตามอายุและประสบการณ์) คุณคิดว่าการที่คนส่วนมากในโลกนี้ตกอยู่ในความยากลำบากด้วยค่าแรงที่พอถูไถไปในแต่ละวันนั้นเป็นเรื่องปกติหรือไม่ คุณคิดว่าการกดขี่ของผู้มีอำนาจที่มีต่อผู้ด้อยกว่านั้นปกติหรือไม่ คุณคิดว่าการที่คนกลุ่มหนึ่งขึ้นมาปกครองคนส่วนใหญ่นั้นเป็นเรื่องปกติหรือไม่ คุณคิดบ้างไหมว่าการที่คนกลุ่มหนึ่งมีชีวิตความเป็นอยู่สุขสบายในขณะที่คนอื่นๆ ต้องทรมานกับความหิวโหย ไร้ที่อยู่อาศัย นั้นคือสิ่งที่เรียกว่าความปกติแล้ว?

ไม่เลย ผมไม่คิดว่าสิ่งที่ดำเนินมาก่อนหน้านี้อย่างยาวนานจะเป็นเรื่องปกติที่เราควรจะยอมรับมัน เพียงแต่ว่ามนุษย์ในสังคมถูกทำให้เข้าใจว่ามันปกติต่างหาก ระบบทุนนิยมบอกเราว่าถ้าเศรษฐกิจตกต่ำจากโรคระบาด นั่นคือความไม่ปกติ พวกเขาจึงต้องพยายามอุ้มชูเหล่านายทุนให้อยู่รอด ในขณะที่คนจนก็อยู่ไปแบบที่หวังว่าสิ่งต่างๆ จะกลับมาเป็นปกติ ซึ่งนั่นก็หมายถึงนรกของพวกเขาอยู่ดี บางคนทนไม่ไหวก็ตัดสินใจปลิดชีวิตไปเสียก่อน ความปกติของระบบทุนนิยมจึงเป็นความไม่ปกติอย่างถึงที่สุด

สถานการณ์โรคระบาดในขณะนี้จึงเป็นสิ่งที่ทำให้เรากลับมาตั้งคำถามเกี่ยวกับความปกติกันอีกครั้ง ในเมื่อมันเป็นตัวการที่ทำให้โลกเปลี่ยนแปลงอย่างพลิกผัน ดังนั้นแล้วการกลับไปสู่ความปกติจึงเป็นเรื่องที่นายทุนและพวกมีอำนาจพยายามจะกล่อนเกลาเรา ทำให้เราเชื่อว่ามันจะดีต่อคนทุกคน แน่นอนล่ะว่าในตอนนี้มันก็ยากลำบากเช่นกัน แต่เรามักจะถูกกลุ่มคนดังกล่าวฉวยโอกาส และบิดเบือนความไม่ปกติให้กลายเป็นเรื่องที่ทุกคนจะต้องนึกหวังว่ามันจะกลับเป็นปกติ สภาวะที่เป็นสวรรค์ของพวกเขาแต่เป็นนรกของคนส่วนใหญ่

ความปกติแบบทุนจึงเป็นความผิดปกติอย่างถึงที่สุด ถ้ายังคิดว่าเราควรจะกลับไปอยู่ในจุดเดิม ก็คือการยอมจำนน เราต้องชี้ให้เห็นว่าสภาะการณ์ก่อนหน้านี้คือความไม่ปกติ เราจะไม่กลับไป เราจะเดินไปข้างหน้า กำหนดความปกติที่ไม่ทำให้คนทุกคนต้องทุกข์ทน หิวโหย ยากจน มันคือความปกติที่มนุษย์ทุกคนจะได้อยู่ดีกินดีอย่างถ้วนหน้า ไม่ใช่อยู่ใต้ฝ่าเท้าอย่างจำนนในโชคชะตา

ต้นฉบับนี้เผยแพร่ครั้งแรกที่: Slaves Without Masters

เผยแพร่ซ้ำโดยคำอนุญาตจากผู้เขียน