The Labour of Love [EN/TH]
The search for love, dating, is often described as a marketplace, another market where commodities are bought, sold and traded. Love, then, becomes just another commodity to be fetishised. How can we find love under the capitalist patriarchal system and more importantly how can that love ever be reciprocal?
การออกเดท การตามหารักมักถูกนิยามว่าเหมือนเป็นตลาด สถานที่อีกแห่งที่มีสินค้าให้ซื้อ ขาย แลกเปลี่ยน ความรักนั้นกลายเป็นสินค้าอีกชิ้นให้ใคร่หา แต่เราจะหาความรักภายใต้ระบบทุนนิยมชายเป็นใหญ่ได้อย่างไร หนักกว่านั้น ความรักที่เรามีจะเอื้อต่อกันและกันได้อย่างไร?
คาฟคา การเมืองมวลชน และแจ้งวัฒนะ
ปีนี้เราได้เห็นประชาชนหลายล้านชีวิตเข้าร่วมพิธีลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง จากที่เราเคยเข้าวัดกราบไหว้ให้พระเมตตา กลายเป็นผู้คนวันนี้ตบเท้าเข้าคูหาภาวนาต่อฟ้าดินและวอนขอความช่วยเหลือจากนักการเมืองแทน อย่างไรก็ตามประชาธิปไตยไม่เคยแม้แต่จะเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่เป็นระบอบที่ประกอบสร้างจากสถาบันศาล กฎหมาย และกระบวนการต่างๆ ที่มนุษย์เราปั้นแต่งขึ้น กล่าวได้ว่าประชาธิปไตยเป็นกฎเกณฑ์ที่ขับเคลื่อนโดยระบบราชการ (bureaucracy) นั่นเอง
ยุคสมัยใหม่เรียกหาระบบความรู้ประวัติศาสตร์โลกใหม่
สิ่งที่เรียกกันว่า “ประวัติศาสตร์โลก” นั้นก็คือการสรุปเอาความรู้กลุ่มหนึ่งมาจัดระบบรวมเข้าเป็นพื้นที่ ก่อรูปเป็นระบบความรู้ที่เชื่อมต่อกัน พูดแบบนักประวัติศาสตร์แล้ว พวกเราล้วนรู้ดีว่าประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติดำเนินมายาวนานหาจุดต้นไม่พบจุดปลายไม่เจอ หากนำเอาทุกเรื่องเขียนลงไปย่อมมิอาจทำได้ เท่ากับว่า เขียนส่วนหนึ่ง ย่อมทิ้งส่วนอื่น กอปรรวมกันเป็นระบบที่ยอมรับ จึงเรียกได้ว่าเป็นการเขียน “ประวัติศาสตร์” ผมเคยเขียนบทความหนึ่ง ชื่อว่า…
ความเค็มกัดกินชีวิต: บันทึกโศกนาฏกรรมเหมืองแร่โปแตช อ.ด่านขุนทด จ.นครราชสีมา
ชีวิตคนในอีสาน ณ หมู่บ้านหนองไทรต้องทนทุกข์มานานหลายสิบปีจากผลกระทบการทำอุตสาหกรรมเกลือ ถึงแม้ว่านี่จะไม่ใช่วิบากกรรมจากเกลืออีสานครั้งแรก แต่รากเหง้าของปัญหายังคงไม่ได้รับการแก้ไข
พรรคก้าวไกล – สิ้นแล้ว การเมือง ชนชั้น
สิ่งที่เราได้เห็นในชัยชนะของพรรคก้าวไกลคือการที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งปฏิเสธถึงความสำคัญของชนชั้นในสังคม ในขณะที่พรรคเพื่อไทยเสนอนโยบายปากท้องย่อยยากซึ่งคนชั้นกลางเลือกจะมองข้าม ส่วนพรรคก้าวไกลเสนอนโยบายที่ไม่มีสาระอะไรมากไปกว่าอุดมการณ์อันโอหังฉบับย่อยง่ายให้ประชาชน
เราทุกคนคือชนชั้นแรงงาน
ในวันแรงงานสากล 1 พฤษภาคม หรือ International Workers’ Day ที่นิยมเรียกติดปากกันว่าวัน “May Day” เป็นวันที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน เป็นวันแห่งการเฉลิมฉลองของ “ชนชั้นแรงงาน” อาจเรียกได้ว่ามันเป็นวันของพวกเราทุกๆ คนที่เป็นแรงงาน เราอาจจะเกิดคำถามขึ้นมาว่า “ฉันไม่ได้แบกอิฐแบกปูน ฉันทำงานอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ ฉันจะเป็นชนชั้นแรงงานได้ยังไง?”
The Labour of Love [EN/TH]
The search for love, dating, is often described as a marketplace, another market where commodities are bought, sold and traded. Love, then, becomes just another commodity to be fetishised. How can we find love under the capitalist patriarchal system and more importantly how can that love ever be reciprocal?
การออกเดท การตามหารักมักถูกนิยามว่าเหมือนเป็นตลาด สถานที่อีกแห่งที่มีสินค้าให้ซื้อ ขาย แลกเปลี่ยน ความรักนั้นกลายเป็นสินค้าอีกชิ้นให้ใคร่หา แต่เราจะหาความรักภายใต้ระบบทุนนิยมชายเป็นใหญ่ได้อย่างไร หนักกว่านั้น ความรักที่เรามีจะเอื้อต่อกันและกันได้อย่างไร?
Kafka & Mass Politics at Chang Wattana
The modern Muang system pervades 21st-century Thailand. The bureaucratic imperial castle of Chang Wattana oversees its regional Muangs in the provinces. The gates to the palace of paperwork are guarded by disinterested receptionists sipping from their Amazon ice coffee cups. They form the same system that prevents farmers from owning their land and prevents the ascension of democratically elected governments. The secretaries themselves, like Kafka’s bureaucrats, hold no actual power, you can not get angry at them, just frustrated at the system that lurks behind them.
The Death Of Class Politics – Move Forward
Move Forward Party’s success in the election is a disaster for class-based politics in Thailand. They have achieved precisely what the capitalist elite have dreamed of for decades; to push Thailand away from the class-conscious politics of the 2000s/2010s, and towards a politics of aesthetics. Finally, Thailand has a respectable party for the middle class, one capable of defeating the red shirts.
[TH] พอดคาสต์ พูดคุยไปเรื่อยผ่านมุมมองฝ่ายซ้าย มีจุดออกตัวที่หลากหลายไม่จำกัดหัวข้อ
[EN] Decoding the neo-mandala; the semi-sakdina, the semi-capitalist & the semi-colonial.
ว่าด้วยแนวคิดการเลิกนับถือพุทธของคนไทย
หากมองว่าศาสนามีฟังก์ชันมากกว่าเป็นแค่การ “ทำให้คนงมงาย” ซึ่งการหายไปของศาสนาโดยไม่มีอะไรมาแทนที่ จะนำไปสู่สภาวะสุญนิยม (Nihilism) หรือก็คือสภาวะที่เรารู้สึกว่าชีวิตกลวงเปล่าไร้ความหมาย, นำไปสู่ความโดดเดี่ยว, สิ้นหวัง และ ซึมเศร้า
แต่ถึงกระนั้นผู้เขียนเองในปัจจุบันก็ไม่ได้นับถือศาสนา แต่มองว่าการเลิกนับถือศาสนาเก่านั้นเป็น “จุดเริ่มต้น” ในการเดินทางของจิตวิญญาณและแนวคิด มากกว่าจะเป็นจุดสิ้นสุด
To Stop Smog Pollution: Empower the Farmers
During the past two decades, the north of Thailand has been turned into a corn factory farm, pouring toxic smog into the sky. Government, business and environmental groups offer few solutions. The only way to free us from this poison cloud is to empower farmers, to give them more autonomy and bargaining power against monopolies in the agricultural industry.
เราต้องทวงคืนอำนาจชาวนา ถ้าอยากแก้ปัญหาฝุ่นควัน
เป็นเวลากว่า 2 ทศวรรษที่ภาคเหนือของประเทศไทยถูกเปลี่ยนเป็นโรงงานไร่ข้าวโพด จนทำให้เผชิญกับควันพิษที่ถูกปล่อยออกมาท่วมท้องฟ้า ในทางกลับกัน ภาครัฐ ภาคธุรกิจ และองค์กรด้านสิ่งแวดล้อมกลับเสนอทางออกเพียงน้อยนิด หนทางเดียวที่จะแก้ปัญหาหมอกควันนี้ได้ คือการทวงคืนอำนาจของเกษตรกร เพื่อเพิ่มอำนาจการปกครองตนเอง และอำนาจต่อรองของเกษตรกรที่มีต่อทุนผูกขาดในอุตสาหกรรมการเกษตรให้มากขึ้น
มาร์กซิสต์เป็นพวกสิ้นคิด!?
คำถามคือ ทำไมผู้วิเคราะห์ที่เชื่อมโยงปรากฏการณ์ทางสังคมเข้าหาระบบทุนนิยมเพื่อวิจารณ์มันถึงถูกกล่าวหาว่าเป็น “พวกสิ้นคิด” หรือกล่าวให้ถึงที่สุด ทำไมพวกมาร์กซิสต์เป็นพวกสิ้นคิด?
โซตัสตายแล้ว แล้วเราจะทำอย่างไรกันต่อ?
ราควรจะทำอย่างไรต่อหลังจากโซตัสตายแล้ว นอกจากการเฉลิมฉลองต่อความตายของสิ่งที่เป็นเหมือนฐานอำนาจการกดขี่ และ พรากชีวิตผู้คนไปบนความไร้เหตุผลอย่างระบบอาวุโสนิยม ความจำเป็นในการทำความเข้าใจเรื่องดังกล่าวก็ คือ “เด็กในวันนี้ คือ ผู้ใหญ่ในวันหน้า” เราต้องไม่ลืมว่าระบบอาวุโสนิยมนั้นฝังรากลึกในสังคมไทยมาแสนนาน
ทฤษฎีและการปฏิบัติ
ปัญหาเรื่องทฤษฎีและการปฏิบัติเป็นปัญหาที่สำคัญมากในหมู่ฝ่ายซ้าย นักสังคมนิยมจะพยายามทำความเข้าใจสังคมก่อนที่จะลงมือสร้างความเปลี่ยนแปลง ทฤษฎีคือการต่อยอดความเข้าใจว่าสิ่งต่าง ๆ รอบตัวเรามีพลวัตอย่างไร โดยเฉพาะในระดับสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ในทางกลับกัน การปฏิบัติคือการกระทำไม่ว่าจะในรูปแบบใดก็ตามที่สร้างผลกระทบต่อสิ่งรอบข้าง ซึ่งจะอิงมาจากทฤษฎีหรือไม่ก็ได้
เฟมินิสต์เองก็เป็นอนาคิสต์
แนวทางขบวนการเฟมินิสต์ปฏิบัติในสิ่งที่อนาคิสต์ป่าวประกาศ บางคนถึงขั้นกล่าวว่า เฟมินิสต์คือขบวนการที่มีลมหายใจสุดท้ายที่สามารถขานเรียกตนเองว่ากำลังปฏิบัติการแบบอนาคิสต์ได้ เพราะผู้หญิงทุ่มเททำงานให้กับโครงการบางอย่างเป็นการเฉพาะ เช่น คลินิกทำแท้ง หรือศูนย์เด็กเล็ก และสแม้จะดูไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง ส่วนใหญ่แล้วพวกเธอไม่ยอมวุ่นอยู่กับการต่อสู้ทางการเมืองที่แบ่งขั้วซ้าย-ขวา และปฏิรูป-ปฏิวัติอย่างไรก็ตาม แต่งานเหล่านี้กลับคุกคามทั้งฝ่ายขวาและฝ่ายซ้าย และประวัติศาสตร์ของเฟมินิสต์ก็กล่าวถึงการที่ข้อเรียกร้องของพวกเธอถูกมองข้าม ถูกใช้ทั้งในกระบวนการกฎหมายจากกลุ่มการเมือง และในทางทฤษฎีจากฝ่ายซ้าย
บทสัมภาษณ์ Dignity Returns : โรงงานของคนงาน โดยคนงาน เพื่อคนงาน
ในบ้านและสถานที่ทำงานของคนงานกว่า 40 ชีวิต ดินแดงคุยกับ มานพ แก้วผกา ซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกผู้ก่อตั้งโรงงานกลุ่มสมานฉันท์ หรือ Solidarity group ในชื่อแบรนด์ว่า Dignity Returns ซึ่งเกิดจากคนงานหลายคนที่ถูกเลิกจ้างมารวมตัวกัน เพื่อสร้างโรงงานของคนงานเอง ที่ปราศจากการถูกเอารัดเอาเปรียบ
คนไม่ได้แบ่งชนชั้น ชนชั้นต่างหากที่แบ่งคน
คำว่าการเหยียดชนชั้น (classism) มีข้อเสียหลายอย่าง หนึ่งในนั้นคือการเน้นไปที่การดูถูกเหยียดหยามมากกว่าความเสียหายจริง มันก็เป็นเหมือนคำย่อของการกดขี่ทางสังคมนั่นเองและปกปิดความเป็นจริงของระบบทุนนิยมที่คอยข่มเหงและทำให้เกิดการลบภาพชนชั้นนำทางเศรษฐกิจออกไป
แนะนำรัฐสวัสดิการ
เราทุกคนอาจเห็นตรงกันว่า รัฐสวัสดิการยกระดับความเป็นอยู่ของแรงงานให้ดียิ่งขึ้น แต่ก็มีคนไม่น้อยเช่นกันที่แย้งว่า สวัสดิการถูกใช้เป็นสินบนเพื่อเหนี่ยวรั้งแรงงานมิให้ก่อการปฏิวัติที่ใหญ่กว่านั้น หรือกล่าวอย่างง่ายก็คือ สวัสดิการไม่ใช่แนวคิดแบบคอมมิวนิสต์
ทำความเข้าใจเหตุกราดยิงในโรงเรียน
แม้ว่าเหตุกราดยิงสังหารหมู่ที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู จะเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 6 ต.ค. 2565 แต่ทว่ากลับเหมือนถูกลืมเลือนไปจากหน้าสื่อโซเชียลมีเดียอย่างรวดเร็ว เหตุด้วยปริมาณข่าวสารจำนวนมาก ถึงอย่างนั้นผมก็ยังคิดว่าเหตุการณ์กราดยิงนั้นเป็นปรากฏการณ์ทางสังคมที่มีความแปลกประหลาด สะเทือนขวัญและยังคงมีประเด็นที่ไม่ถูกพูดถึงอยู่อีกมาก
มิน ลัต แยะก่าว : ผู้บุกเบิกลัทธิคอมมิวนิสต์อิสรนิยมในพม่า
มิน ลัต แยะก่าวหรือที่รู้จักในนาม “Min Latt Ye Khaung” นักภาษาศาสตร์ชาวพม่า เป็นหนึ่งในนักศึกษาชาวพม่าสามคนแรกที่ได้ไปศึกษาเล่าเรียนที่กรุงปราก (Prague) ในช่วงทศวรรษที่ 1950 เขาเป็นนักเคลื่อนไหวที่ทรงอิทธิพลและเป็นผู้นำนักศึกษาในช่วงปี ค.ศ. 1947-48 กล่าวโดยสรุปคือ มิน ลัต แยะก่าว เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกแนวคิดคอมมิวนิสต์อิสรนิยมในพม่า ที่ซึ่งฝ่ายซ้ายส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากแนวคิดเหมาอิสม์หรือไม่ก็สังคมประชาธิปไตย ด้วยการต่อต้านสิ่งที่เรียกว่าประชาธิปไตยรวมศูนย์และระบบราชการตามแบบมาร์กซิสม์-เลนินนิสม์และเหมาอิสม์ ตลอดจนรัฐบาลเผด็จการอำนาจนิยมของเขา
คำประกาศก่อตั้งโครงการฝ่ายซ้ายแห่งจิตวิญญาณ ตอนที่ 2
โลกเสรีนิยมใหม่ได้ออกสิ่งประดิษฐ์อันเป็นกลไกต่างๆ มากมายเพื่อมาขูดรีดพลังแรงกายแรงใจและควบคุมชีวิตของผู้คน ทำกำไรมหาศาลให้แก่ระบบทุนนิยมด้วยการเปลี่ยนทุกคนให้เป็นแรงงาน หนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ที่เปลี่ยนให้ทุกคนเป็นแรงงานคือทุนนิยมของการสื่อสาร หมายถึง เทคโนโลยีโครงข่ายที่ขั้นกลางระหว่างผู้คน
คนรวยต่างหากที่กำลังเผาโลก
งานศึกษาหลายชิ้นชี้ว่า ความเหลื่อมล้ำที่กำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นั้นเกี่ยวพันกับการล้างผลาญโลกอย่างใกล้ชิด เราไม่อาจกอบกู้โลกไว้ได้หากเราไม่ยอมเผชิญหน้ากับกลุ่มคนรวยที่กำลังพาพวกเราลงเหวสู่หายนะ!
มนุษย์ล่องหน
คุณบริโภคแรงงานที่มองไม่เห็นในขณะเดียวกันแรงงานที่คุณขายออกไป ก็มิอาจมองเห็นได้เช่นกัน พวกเราล้วนแปลกแยกจากสิ่งที่เราผลิตและสิ่งที่เราบริโภค จะเป็นไปได้บ้างไหม ที่เราจะมองทะลุม่านหมอกแห่งความยุ่งเหยิงไปเจอ ”แรงงาน” ที่ถูกซ่อนไว้ได้สักที
The Invisible People
You consume invisible labour but the labour you sell is invisible too. We are detached and alienated from both our production and consumption. How can we begin to see labour through the haze of obfuscation? Who grew my rice? Who killed my chicken? Who made my clothes?
คำประกาศก่อตั้งโครงการฝ่ายซ้ายแห่งจิตวิญญาณ ตอนที่ 1
บทความนี้เป็นแถลงการณ์ก่อตั้งโครงการ Spiritual Leftism พูดถึงที่มาและความสำคัญหรือภาคทฤษฎีของมิติด้านจิตวิญญาณของฝ่ายซ้าย และ Manifesto ของเรา จะนำร่องผ่านพอดแคสต์ในนาม Spiritual Leftism กันก่อน รอติดตามปฏิบัติการอื่นๆ กันได้เลย
พวกมั้กซี้ดมันมีจริยธรรมกันบ้างไหม
ข้อวิจารณ์ที่บอกว่า “พวกมาร์กซิสต์ไม่มีจริยธรรม” อาจฟังดูเป็นเรื่องแปลกหูสำหรับคนไทย เพราะดูเหมือนว่าคนที่จะมาเป็นมาร์กซิสต์นั้น คือ คนที่ให้ความสำคัญเรื่อง “ความเท่าเทียม-ความยุติธรรม-คุณค่าความเป็นคน” มากเป็นพิเศษ ถึงขนาดว่าต้องทุ่มเทมาศึกษาทฤษฎี ทำขบวนการจัดตั้ง ออกไปทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้สังคมในอุดมคตินั้นเกิดขึ้น ในขณะที่คนที่วางตัวว่า “เป็นกลาง” น่าจะเป็นพวกไม่มีจริยธรรมที่สุดด้วยซ้ำ เพราะพยายามทำตัวลอยเหนือปัญหาต่างๆ